5*
vervaardigd, waarop de afstanden tot Arnemuiden als middelpunt
waren aangegeven en waarop niet alleen vermeld waren de haven
plaatsen in de onmiddellijke nabijheid, doch ook plaatsen op
grooteren afstand zooals Livorno.
Niet alleen bestond er goede gelegenheid om te ankeren, doch
ook voor de verbinding met den wal was gezorgd door goede
aanlegplaatsen, waartoe een groot aantal hoofden (omstreeks '23)
langs den oostrand van Walcheren dienden; elke groep van schepen
had een bepaald hoofd, zoo ongeveer als thans in het IJ achter
het Centraalstation te Amsterdam.
Omtrent de verschillende handelswegen, welke in de Middel-
eenwen bij Walcheren tezamen kwamen, zijn belangrijke gegevens
te vinden in een in Itllfi uitgekomen proefschrift van Dr. Sneller,
getiteld: „Walcheren in de 15e eeuw"; bij dit werkje is tevens
een kaartje afgedrukt, waarop de verschillende vaarwaters in
Zeeland in die tijden zijn aangeduid.
De voornaamste handelswegen waren toen
le. van de Oostzee en den Elbe- en Wesermond (de Duitsche
Hanzesteden) naar Brugge;
2e. van den Rijn naar Brugge; en
3e. van Engeland naar Bergen op Zoom en Antwerpen.
Om van de Duitsche Hanzesteden naar het destijds zoo be
roemde en welvarende Brugge, de Metropolis van Vlaanderen, te
gaan kon men twee wegen volgen en wel buitenom („butendunen")
of binnendoor („binnendunen"). De weg „binnendunen" leidde
langs de Eriesche Wadden over de Zuiderzee en door de Hol-
landsche binnenwateren langs Geervliet en Zierikzee naar de
Oostpunt van Walcheren en verder middendoor het tegenwoordige
West-Zeeuwsch-Vlaanderen langs Groede naar Sluis en vervolgeus
langs het Zwin naar Brugge. Deze binnenweg werd niet alleen
gevolgd door kleine schepen, doch ook door grootere, meer zee
waardige vaartuigen, want van dezen weg werd o. a. gebruik
gemaakt door schepen, welke van de Oostzee naar Brugge en
verder naar Calais gingen.
Ook de vaartuigen, welke in hoofdzaak buitenom voeren, kwamen
op de Reede van W alcheren ten anker. Zij vielen dan het gat
van Brouwershaven binnen en voeren tussehen Schouwen en Dui-