23
tot in Italië vernomen werd l), maar laat ons niet vergeten, dat
Brugge in Dante's tijd de eenige wereldstad benoorden de Alpen
was en ook met Italië in een zeer druk verkeer stond 2). Wat
ligt nu meer voor de hand, dan dat Italianen, die de Neder
landen hadden bezocht, aan landgenooten hun ervaringen mede
deelden, b.v. dat de Briezen een bijzonder groot slag menschen
waren 3) en dat de laaglanders een voortdurenden strijd streden
tegen hun grootsten vijand, het water, dat zij door dijkaanleg
trachtten te keerenP Juist bij Brugge was reeds omstreeks 1180
een voor dien tijd buitengewoon omvangrijke dijk verrezen, die
zeer licht aanleiding tot bespreking kon geven; het was de
Honsdam, die Brugge en de opkomende stad Dainme tegen het
zeewater moest beschermen 4).
Deze dijk lag vijf kilometer ten Noorden van Brugge; de meeste
schrijvers echter nemen aan, dat Dante spreekt over een gebied ten
Zuiden van de stad. „Tra Guizzante e Bruggia", lezen sommige hand
schriften der Commediaandere hebben „G uzzante" en het is moei
lijk na te gaan in hoeverre nog andere varianten voorkomen, wijl
een kritische uitgaaf van Dante's hoofdwerk helaas nog immer
tot de pia vota behoort. Gladstone volgt de lezing Guizzante,
„which is now interpreted, by ruling authority, to be Wissant.
This name has passed out of recollection; but the place appears
to have been fifteen kilometres, or nine miles, southwest of Calais,
and to have been in ancient times the port, or a port, of depar
ture for England" 5). Daargelaten, dat Wissant 6) nog op den
1) Orrae di Dante in Italia, 13.
2) II. Pirenne, Geschiedenis van België, I, 248. Dante maakt ook elders gewag
vau Brugge, „che sol'se stessa null' altra assimiglia". Zie P. J. Blok, Geschiedenis
van het Nederlandsche volk (2e druk), I, 606. Een overzicht vau de handelsbetrek
kingen tusschen het land van Brugge en de gebieden in en aan de Middellaudsche
zee in de 13e eeuw komt voor bij Warnkönig-Gheldolf, Histoire de la Flaudre,
II, 512.
3). Inferno XXXI, 61—66.
4) A. Kluit, Iiistoria critica comitatus Hollandiae et Zelandiac, In, 124. A.
Sanderus, Verheerlijkt Vlaanderen, I, 195.
5) The Ninetheenth Century, 1892, 1036.
6) Volgens sommigen het oude Portus Itius of Iccius, waar Caesar een vloot
concentreerde voor de expeditie naar Brittanuia. E. Lavissf, Histoire de France,
In, 91.