24
huidigen dag op alle kaarten van Frankrijk duidelijk wordt aan
gegeven, wanneer „Guizzante" de juiste lezing is, dan komt
het woord volgens den klank inderdaad vrij nauwkeurig overeen
met Witsant of Wissant; maar anders wordt het, wanneer men
„Guzzante" behoort te lezen. Dan kunnen onmiddellijk tegenover
de ongenoemde autoriteiten, door Gladstone aangeroepen, anderen
worden gesteld, die althans de mogelijkheid toelaten, dat niet
Wissant maar Kadzand, ten Noorden van Brugge aan de Wie
lingen gelegen, door Dante bedoeld wordt x). Ik wil trachten,
deze mogelijkheid tot zekerheid te ontwikkelen.
Vooraf worde opgemerkt, dat de keus moet vallen tussclien
Wissant en Kadzand. Een derde plaats, die in aanmerking zou
kunnen komen, is niet te vinden.
Voorts zou Wissant al bijzonder slecht gekozen zijn als
zuidelijk grenspunt van het Vlaamsche dijkenland. Voor zoover
dit laatste thans op Franschen bodem ligt, strekt het zich uit ten
Noorden van Bergues St. Winoxbergen] van de Belgische
grens tot Grevelingen 2), dus geenszins tot voorbij Calais. Daaren
tegen was de streek om Brugge, met inbegrip van Kadzand, reeds
vroeg van dijken rijkelijk voorzien. Ten bewijze hiervan wil ik mij
niet beroepen op de eigenaardige kaarten in het llijksarchief te
Middelburg, die den toestand van een gedeelte van Vlaanderen
en Zeeland in 1288 weergeven 3), in het algemeen omdat te veel
op haar authenticiteit valt af te dingen en in het bijzonder wijl
Kadzand daarop als een deel van het vasteland is geteekend, ter
wijl het reeds in een charter van 1231 uitdrukkelijk een eiland
wordt genoemd 4), hetgeen volkomen overeenstemt met de woorden
van het privilege voor liet Vrije van Brugge, waartoe Kadzand
1) Zie de literatuur, aangehaald door Scartazzini, La Divina Commedia, 135,
ad 4. L. grlliodts van Severen, Coutumes des petites villes et seigneuries
enclavées du quartier de Bruges, II, 4, geeft de lezing „Cazzante", die zonder
twijfel voor Kadzand zou beslissen. Ik heb deze lezing echter nergens anders aan
getroffen.
2) E. Lavisse, llistoire de France, li, 69.
3) De belangrijkste is beschreven onder nr. 23 bij C. de Waard, Inventaris van
kaarten en teekeningeu van het Rijksarchief in Zeeland, 5.
4) Serrure, Cartulaire de St. Bavon, 171.
