8
zochten, in dat land moet het godsdienstig leven wel gebloeid
hebben, en moet er wel een kerkelijk medeleven geweest zijn.
De Hervormde kerken ressorteerden onder de Classis Walcheren,
tot wie zij zich herhaaldelijk om steun en voorlichting wendden.
De Waalsche Gemeenten zagen in de Waalsche Synode een vurig
pleitbezorgster harer belangen. Over de Luthersehe Salzburger
oefende het Luthersch consistorie van Amsterdam een vaderlijke
zorg uit, terwijl de Doopsgezinden in contact stonden met de
Doopsgezinde Synode. Welnu, al die kerkelijke relatiën waren
even zooveel banden aan de noordelijke gewesten.
Voeg hier nu nog bij, dat het geheele grondbezit nagenoeg in
handen van Zeeuwen en Hollanders berustte ik noem slechts
den naam van Jacob Cats en het zal U duidelijk zijn, dat
de bevolking van het Vrije van Sluis, hoezeer een eigenaardig
zelfstandig karakter vertoonende, zich toch één wist met Noord-
Nederland. En toen de tijden der Fransehe Revolutie aanbraken,
was daar een nationale geest gekweekt, die bestand was tegen
alle stormen en die weerstand kon bieden tegen eiken aanval van
welken dwingeland ook. Wel verre van onder te gaan, is het
nationaliteitsgevoel der bevolking onder en door de Eransche
overheersching veeleer geconsolideerd. Moet daarvoor in onzen
tijd nog wel veel bewijs worden bijgebracht? Immers de stelling
„ubi bene, ibi patria" zal thans niet veel verdedigers meer vinden,
in elk geval in Zeeuwsch-Vlaanderen niet. Bovendien onder de
Eransche overheersching was het niet „goed."
Het was een rampzalig tijdstip, toen in het jaar 1794 de
Eransche generaal Mobeaü het beleg sloeg voor de vesting Sluis.
Vrijheid, gelijkheid, broederschap of de dood, was de leus, waar
onder de overgave der vesting geëisclit werd. Ondanks de held
haftige verdediging onder leiding van den vestingcommandant
Generaal-Majoor W. H. van dek Düyn moest de vesting op 25
Augustus 1791 aan den vijand worden overgegeven. Weinige
dagen daarna was het geheele Vrije van Sluis door de Eranschen
militair bezet.
Eene definitieve regeling liet lang op zich wachten. Voor de
bevolking een tijd van spanning; des te spannender naargelang