12
De inlijving met Frankrijk luid tengevolge, dat de Zeeuwsche
en Hollandsehe families hunne landgoederen verkochten. Hoofd
zakelijk Belgische en Fransche eigenaren namen hun plaats in.
Zal men die Hollandsehe families daarvan een verwijt maken
Volstrekt niet. Bezit in het overzeesclie buitenland kreeg een
precair karakter.
Eenmaal door het vaderland tengevolge van het krijgsbedrijf
losgelaten, moesten wel alle uitwendige banden, hetzij aanstonds,
hetzij na verloop van eenigen tijd, afbreken. De bevolking stond
daar machteloos tegenover; alles viel haar uit de handen; zij werd
aan haar eigen lot overgelaten of liever zij werd aan de macht
van den overweldiger overgeleverd.
Actie wekt steeds reactie. Uiterlijke banden kunnen door ruwe
handen verbroken worden, maar innerlijke banden blijven buiten
het bereik zelfs van den grootsten dwingeland. Verzwakking van
de uiterlijke banden had versterking van de innerlijke banden
tengevolge. Het nationaliteitsgevoel verdiepte. Nooit heeft de be
volking zich con amore aan de vreemde overheersching onder
worpen, hoe lang die ook duurde. Wilt gij bewijs? Generaal
Rousseau, die te Breskens het bevel voerde, voegde Napoleon
onomwonden toe: Men kan in mijn gebied geen ineensmeliing en
geen overeenstemming bewerken, zooals men, uit kracht van het
recht van den sterkste, de keizerlijke besluiten laat ten uitvoer
leggen.
Zoo sprak reeds een generaal Rousseau, die uit den aard der
zaak als buitenstaander niet bij machte was de ware gemoeds
stemming der bevolking te peilen. De geestesgesteldheid der
bevolking wordt ons zoo treffend geteekend door den geschied
kundige J. Ab. Utrecht Dresselhuis in zijn in het jaar 1818 ge
schreven verhandeling over het district Sluis. Daarbij dient wel
in het oog te worden gehouden, dat de schrijver toen reeds
sedert jaren inwoner van het District Sluis was
„Onze plaatsen genoten twintig lange jaren de eer, een ge
deelte des grooten rijks uit te maken, en naar deszelfs wetten
„geregeerd te worden. De gelukkige gebeurtenissen van 1813
„en 1814 waren daartegen ook voor ons de voorbereidselen om
