21
zetenen, zo uyt den Burger als Boerenstand en die er het
meeste voordeel mede zouden doen; daar dog die verhandelingen
nu in kostbare en voor dien stand onverkrijgbare volumes vervat
blijven en muffen in de Bibliothequen der gegoede lieden,
alwaar ze meer zijn een voorwerp van luxe en ostentatie als
beoefening".
De natuurkunde onderwezen in de lessen van het Gezelschap
moest direct nut afwerpen aan de jonge mannen om er goede
zeevaarders van te maken en bekwame beheerders der dijken, van
wie in onze provincie toch zooveel afhing.
En de Teeken-academie, die voor haar leerlingen een eigen zij
ingang had, zou zoowel goed zijn voor de aankomende hand
werkslieden als voor de ontwikkeling van den kunstzin. liet
duurde niet heel lang of het geheele gebouw was ingenomen
zelfs de tuin was in gebruik bij „het gilde der kruidkundigen"
als kweekplaats voor hun gewassen.
En toen, nadat tusschen de jaren 1787 en 1790 alles zoover
was gekomen, en juist zou moeten gaan tooneu wat het kon,
begon de 51-jarige Van de Peree, die wel nooit sterk maar
toch steeds gezond was geweest, te sukkelen, en overleed, ondanks
een korte periode van schijnbare beterschap, na een dagen lang
durend sterfbed den 8sten April 1 790.
Van de Peiire was dood, en luide waren de jammerklachten
dat hij de vruchten van het werk van zijn geest nooit zou zien.
Moeten wij, een eeuw later, daarmee instemmen?
Neen, veeleer zijn wij geneigd te erkennen dat de dood ook
hier kwam als vriend, die Van de Perre wegnam vóór hij de
gansche rij van teleurstellingen en ontgoochelingen kon zien die
anders zeker zijn deel zou zijn geworden.
Wij kunnen hier niet bij blijven stilstaan, maar het is voldoende
te wijzen op de revolutie die in de eerstvolgende jaren ook in
ons land alle verhoudingen wijzigde, zóó dat, om bij Middelburg
te blijven en U een duidelijk Voorbeeld aan te bieden, de ver
wanten van Van de Peree en huns gelijken weldra werden
uitgenoodigd den eed van trouw aan de nieuwe staatsorde te komen
afleggen in handen van den Volks-Commissaris Van der Palm.
