56
geluk, zuiver experimenteel. Op grond van het feit, dat na onder
zoek met X-stralen haaruitval was opgetreden, begon Ereund in
Weenen in 1897 bij overmatigen haargroei doelbewust stralen-
behandeling toe te passen en in 1899 bestraalden Sjogren en
Stenbeck voor het eerst met succes huidkankers.
Al ras bleek het middel schadelijke nevenwerkingen te vertoonen
en de eerste 10 jaren van de 20e eeuw werden gebruikt om
systematisch werking en doseering der Röntgenstralen te bestudeeren
met zoodanig goed gevolg, dat na 1912 een logische, doelbewuste
en in beproefde handen in het algemeen ongevaarlijke stralenbe-
handeling voor verschillende aandoeningen kon worden aangewend.
In verschillende plaatsen in Nederland verschenen Röntgeninstituten
en zoo kan het geen verbazing wekken, dat ook in de geïsoleerde
provincie Zeeland de behoefte aan een stralenarts zich allengs
deed gevoelen. Slechts door en in samenwerking met een groot
aantal huisartsen en specialisten kan de radiologie zich vrucht
baar ontwikkelen. Ook deze samenwerking kon in Middelburg op
aangename wijze tot stand komen en het hierdoor te bereiken
„nuttig effect", dat wij met groote mate van zekerheid dorsten te
voorspellen, zal U kunnen blijken uit wat bereikt is in de behan
deling van een aantal lijders aan bloedziekten.
Op de mogelijkheid om bloedziekten met X-stralen te behan
delen wees reeds in 1902 de Amerikaan Senn, waarop ik later
nog even zal terugkomen.
Eerst zullen we de vraag nader onder de oogen zien, wat wij
onder „bloedziekten" verstaan. We zullen hieronder samenvatten
die aandoeningen, waarbij de veranderingen van het bloed en de
bloedbereidende organen (milt, lever, beenmerg, lymphklieren) de
voornaamste afwijkingen zijn. Daarom vallen de bloedsverande-
ringen bij b.v. suikerziekte, algemeene bloedvergiftiging, typheuze
koorts of uraemie er niet onder, maar kunnen de zeer ernstige
secundaire vormen van bloedarmoede niet geheel onbesproken
blijven. De scheiding is ongetwijfeld ietwat gekunsteld, in de
praktijk blijkt ze echter te voldoen.
De diagnostiek van de bloedziekten wordt, behalve door de
klachten, welke veelal zoo weinig karakteristiek zijn, dat ik hierbij
niet uitvoerig behoef stil te staan, beheerscht door de afwijkingen
