87
fast unbegreiflich class dieses unbehilHiche Verfahren sicb lautesten
Beifall erringen Konnte, etc." Vermeld wordt dat de „bacilli
Neperiani" of „Nepers bones" zich spoedig over bet geheele
vasteland verbreidden en ook hier en daar bij het onderwijs ge
bruikt werden (Handbuch des naturwiss. Unterriclits, Novienberg,
I Geschiclite des naturw. u math. Unterriclits von F. Pahl, Quelle
Meijer, Leipzig, 1913, pag. 107 „Tatsachlich sind diese Bacilli
Neperiani auch gelegentlich iin (Tnterrichte gebraucht worden
so dass die Schiller von der Plage erlöst wurden das Einmal-
eius zu erlernen".) Gunstiger oordeelden (zooals wij Cantor, reeds
hoorden zeggen) de tijdgenooten. In de „Nieuwe Telkonst" (vol
lediger titel: „Eerste Deel van de Nieuwe Telkonst, inhoudende
verscheyde manieren van rekenen, waerdoor seer licht konnen
volbracht worden de Geometrische ende Arithmetische questien.
Eerst gevonden van Joanne Nepero, Heer van Merchistown, ende
uyt het Latijn overgheset door Adrianum Vlack mitsgaders
etc. etc., door Ezechiel de Decker etc. Ter Goude, bij Pxeter
Kammaseyn, 1626) schrijft De Decker, zelf rekenmeester, in de
Voorreden, na vermeld te hebben dat de logarithmen naar zijn
meening „voor de gemeene Luyden, die liaer in de Wiskonsten
niet en oeffenen, ondienstigh waren", het volgende: „Korts daer
nae toonde mij den voornoemden Adriaen Vlack, een ander
Boeckxken des selfden Joannis Neperi, int Latijn beschreven
ende genaemt Rabdologia etc., hetwelck hij mede in Duyts over-
settede door mijn versoeck, waer in ick bevont het ghene mijn
begheeren volkomen voldede, alsoo int selfde konstigh gheleert
wort, alle voorvallende sware ende langhe Menighvuldigingen,
Deelingeu, AATtreckingen der Vierkante ende Teerlincxze AVortels
etc. met besondere lichticlieydt af veerdighen door het ghebruyck
van eenighe Koetjes, van den Autheur daertoe gheordonneert etc.".
Op dergelijke wijze schrijft A7lack in zijn Toeeyghen-Brief aende
Doorluchtighe Hooge ende Mogende Heeren (der Staten-Generaal)
„AVat kander in de Telkunst beter zijn, dan allle sware Reke-
ningen licht, veerdig ende sonder arbeyt te volbrengen? Wat
aengenamer dan wecli te nemen U... verdriet, waer door vele
Persoonen afghetrocken worden van de alderbeste wetenschap der
Edele Mathematische kunsten?"
Archief 1924. 7
