28
van die abnormaliteit, ziedaar een vraag welke, gelijk zooveel
andere vragen omtrent de oudste geschiedenis van het St. Janshuis,
de schaarsche gedenkstukken, die tot ons overkwamen, onbeant
woord laten.
Met de bespreking van -bet raadsbesluit van Januari 1568
zijn wij ongevoelig genaderd tot het tijdvak van den Tachtig
jarigen Oorlog. Hoe weinig zullen de Aardenburgers, die in Juli
1566 naar Eecloo ter haagpreek liepen hebben vermoed dat zij
daar het voorspel bijwoonden van gebeurtenissen, die hun stad en
land een menschenleeftijd lang in de diepste diepte van ellenden
zouden dompelen. In de eerste jaren bleven zij bij manier van
spreken buiten schot. De rondzwalkende Watergeuzen bezorgden
wel de Vlaamsche visschers een onophoudelijken overlast 2), maar
lieten de landzaten van dit gewest vrij wel ongemoeid. Doch van
het oogenblik af dat Vlissingen op 6 April 1572 de. zijde van
Oranje koos werd hier de gansche bevolking in den stroom van
oorlogsjammeren medegesleept, want de Zeeuwsche geuzen beschouw
den Ylaanderen zoolang het onder Spaansche heerschappij bleef
als vijandelijk gebied en bestookten het zooveel zij maar konden.
Tot afweer van hun aanvallen ontvingen al de aan zee gelegen
parochies, van Nieuwpoort tot Gaternisse toe 3), op 22 Mei 1572
van het Yrije van Brugge bevel om dag en nacht een algemeene
„wake" te houden. Zij moesten langs de kust masten planten,
overdag van een zeil en bij nacht van een lantaren voorzien,
opdat bij de nadering van schepen, die het kennelijk op een
rooftocht of op het doorsteken van de dijken hadden gemunt,
aan de wachters op de torens een sein kon worden gegeven om door
het luiden van de alarmklok de parochianen te waarschuwen, dat
zij zich naar de bedreigde plaats hadden te begeven teneinde de
landing van den vijand gewapenderhand te beletten 4).
In weerwil van dezen voorzorgsmaatregel, die niet eens overal
1) Zie Janssen, Kerkhervorming in Vlaanderen, Arnhem 1866, I hlz. 188.
2) Zie Vlietinck, Het oude Oostende, Oostende 1897, blz. 192. Vgl. ook Priem,
Précis analytique, He Série IV p. 37.
3) Het nu verdwenen jdorp Gaternisse lag in den tegenwoordigen Hoofdplaat-
polder ter hoogte van de gehuchten Roodenhoek en Klakhaan.
4) Vlietinck, a. w. blz. 3 97.
