33
waren overmits zij daar te voren van geenen oorloge en wisten
te kouten". Want sinds dien lieten de Zeeuwen, van Vlissingen
en elders, hun Vlaamsche overburen niet meer met rust, In den
zomer van 1572 verklaarde een te Groede gevestigde priester,
dat hij daar gelijk trouwens in het gansche dekanaat van Aarden
burg niet langer zonder gevaar voor zijn leven kon blijven wonen
vanwege de rondzwervende, alles verwoestende, geuzenbenden
Anderhalf jaar later was de toestand nog altoos onveranderd. In
de parochies langs de zee nabij Vlissingen, te weten in het zoo
genaamde Oostvi'ije 2), Cadzand en daaromtrent kan zich geen
pastoor zonder levensgevaar ophouden, zoo berichtte op 12 Februari
1574 de bisschop van Brugge aan Requesens 3). Werkelijk hebben
omstreeks Juni 1574 de geuzen den pastoor van Cadzand ver
moord 4). Hoe de stroopers zich gedroegen jegens de leeken-
bevolking toont een acte van dien tijd aan, welke in het archief
van Oostburg berust. Omtrent den oogst van het jaar 1572,
verhaalt zij ons, zijn de opstandelingen uit Vlissingen binnen
Oostburg gekomen en hebben aldaar den berijder 5) van Oost-
burgerambacht gevangen genomen, hem „groote tormenten" aan
doende en dreigende hem te zullen opknoopen, dat zij gewis ook
zouden gedaan hebben had niet de bevelhebber van den troep
hem weder vrij gelaten „uit compassie en medelijden" met zijn
huisvrouw, die op de knieën zijn verlossing afsmeekte. Nader
hand, in April 1573, met zijn assistent voor ambtsbezigheden
vertoevende in de parochie van Nieuwkerke 6), had hij het ongeluk
van in de handen te vallen van een partij soldaten, die hem
zijn geld ontnamen en de kleeren van het lijf rukten en door
wie hij vervolgens, nadat zij hem hun eigen slechte plunje hadden
aangetrokken, gekoord en gebonden werd medegenomen naar
Nieuwerhaven. Van Nieuwerhaven voerden zij hem te scheep
1) De Schrevel, a. w., p. 545.
2). D. i. Westelijk Zeeuwsch Vlaanderen met uitzondering van Biervliet.
3) De Schrevel, a. w., p. 565.
4) Priem, Précis aualytique enz., Bruges 18401858. lie Série, IV, p. 44.
5) gerechtsdienaar.
6) Het thaus verdwenen dorp Nieuwkerke lag tusschen Groede, Oostburg en
Schoondijke in de buurt van'de Nieuwkerksche kreek.
Archief 1924. 3