78
Velen hebben de intrekking van overheidstoezicht betreurd en
schreven later de debacle van de meekrap daaraan toe, dat bij
gemis van toezicht, de knoeierij vrij spel had en ten slotte ieder
artikel, dat niet of nauwelijks de meekrap als verwstof kon even
aren, altijd beter was dan de meer of minder verknoeide meekrap.
Ruim drie eeuwen bezat Nederland vrijwel het monopolie van
de meekrap. Dat men de waarde daarvan begreep, blijkt wel uit
het plakkaat van 17 April 1621 vermeld in den Codex Batavus
van Van Zükck. Bij dit plakkaat werd de uitvoer uit de Ver-
eenigde Nederlanden verboden van kiemen en van werktuigen en
gereedschappen tot den landbouw dienende en ten einde de nering
van de ineede niet mocht vervreemd worden.
In het begin der 19de eeuw ontwikkelde zich eene uitgebreide
meekrap-cultuur in Frankrijk, vooral in het departement Vaucluse
en, hoewel in mindere mate, in de departementen van den Elzas,
der monden van de Rhone, Gard, Puy de Dome en de l'Allier.
Ook in Napels en sommige streken van Duitschland werd
meekrap verbouwd.
Het is deze concurrentie op de wereldmarkt, die de intrekking
der keuring noodzakelijk maakte.
Het welgeordende archief der Zeeuwsche Landbouwrnaatschappij,
waarvan mij welwillend inzage is verleend, geeft een nauwkeurig
inzicht, waarom het toezicht op de cultuur en bereiding is ingetrokken.
Reeds in 1833 is door de Commissie van Landbouw in Zee
land het voorstel gedaan om in plaats van één keuring drie
keuringen te doen plaats hebben, n.l. 1° na de bereiding in de
meestoven, 2° bij de verzending uit Zeeland en 3° bij den uitvoer
naar het buitenland.
Tegen deze laatste keuring verzette zich de Kamer van Koop
handel te Rotterdam en het voorstel is zonder gevolg gebleven.
Waar echter de handel te Rotterdam en te Amsterdam ook
meekrap importeerde uit Frankrijk en later uit Napels, verloor
de keuring bij export alle waarde en gaf zij alleen een waarborg
aan de binnenlaudsche handelaren, maar geenszins aan den buiten-
landschen afnemer.
De tweede algemeene vergadering der Zeeuwsche Maatschappij
tot bevordering van landbouw en veeteelt, gehouden op 10 Juni