35
tijd, zooals Kessel en Rhetius. De laatste schrijft bijv. aan hem
17 Juni 1572
Werken heeft hij niet nagelaten. Wat als werk genoemd wordt
door de Backer en Sommervogee, is eigenlijk slechts een tweetal
brieven 2).
Summa summarum, men moet zich, geloof ik, Schipman voor
stellen als een ijverig Jezuiet, ook als geleerde niet onverdienstelijk,
maar vooral het oog hebbend op de practische politiek. En ook
deze mannen hadden hun groot nut voor de Sociëteit, toen het
Protestantisme, nog jong, van alle kanten opdrong en zich niet
liet bestrijden door geleerdheid, maar slechts met eenig succes te
bekampen was met geweld of met list. En voor de levensvatbaarheid
van het Protestantisme schijnt Schipman wel oog gehad te hebben.
Alle brieven 3) van hem, geciteerd in de Rheinische Akten,
spreken van krijgsgevaar, van onlusten en van ketterij.
II. Over den schrijver van den brief valt veel meer te zeggen.
Ofschoon niet zooveel bronnen hun water geven als bij Schipman,
blijkt ook niet zoo dikwijls het water bijna geheel onbruikbaar.
De brón bij uitnemendheid voor Cannegontids of Couwegontios,
zooals hij in Thoolsche stukken heet, is een werk van den heer
A. Hollestelle 4).
Dit werk bevat een massa bizonderheden over verschillende
personen. Jammer dat het ontbreken van een register noodeloos
werk verschaft.
Een aardige bizonderlieid, schoon niet in de eerste plaats
dienstig tot kennis van den persoon van onzen briefschrijver,
wordt ons hier medegedeeld.
Hij was nl. boekhouder van het Sacramentsgilde5). Hij zorgde
o. a. voor de vernieuwing van het vaandel, reisde daarom naar
1) Rheinische Akten u. s. w. passim.
2) Bibliolheque de la Compagnie de Jésus lère partie Tom. V p. 1597. Biblio-
thèque des écrivains de la Compagnie de Jésus Tome 2ième p. 1484.
3) Zie vooral Rheinische AktenS. 551.
4) A. Hollestelle, Geschiedkundige Beschrijving van Tholen en omstreken
samengesteld naar de oorspronkelijke bronnen en de plaatselijke gesteldheid van het
land, Middelburg 1897.
5) A. Hollestelle a. w., blz. 274.
