7
land die tot deze groep van mannen hebben behoord, dit hebben
ondervonden, hoe zwaar de taak was, die zij op zich namen.
Alleen staande, zonder wegwijzers, moest Bolle vooruit, mee
met de heelkunde, die, door Lister's geniale werk van haar
ketenen bevrijd, haar zegetocht was begonnen. Zoo trok Bolle
mee, het onbekende land binnen, eiken dag vol arbeid en vol
verrassingen, met vallen en opstaan, 's morgens niet wetende waar
men 's avonds zou kampeeren. Het was mooi en angstig tegelijk,
voor allen die dit meemaakten.
Zeker, de een had wat meer kennis en ervaring dan de ander,
de een was wat meer vooruitziend dan de ander, maar voor allen
was het een onbekend gebied, waar iedere schrede iets nieuws
kon brengen, onaangenaam of aangenaam, dat wisten zij nooit.
Van hetgeen hem zelf belangrijk voorkwam aan voor- en tegen
spoed met zijn chirurgische patiënten, deed Bolle trouw verslag
in de vergaderingen van de Vereeniging voor Genees- en Heel
kundigen in Zeeland, welke vereeniging meestal in Middelburg
bijeenkwam. Van 1879 tot en met 1892 vinden wij ieder jaar
in de verslagen de onderwerpen welke hij besprak. Enkele der
voornaamste mogen wij niet voorbijgaan in deze schets.
Zoo sprak hij in 1881 over een onderwerp dat hem zeer ter
harte ging, de antiseptiek volgens Lister; in 1883 demonstreerde
hij, zeker ook wel als eerste in Zeeland, de bacillen der tuber
culose; in 1885 vertoonde hij de nieuwe behandeling met gal-
vano-caustiek; in 1886 het gebruik van het toen nieuwe lanoline
en vaseline; in 1887 voerde hij voor de eerste maal de hooge
blaassteen-snede uit; in 1889 opereerde hij een kropgezwel, een
cyste. Juist al wat hij naar aanleiding van deze patiente vertelde,
doet ons weer eens begrijpen hoe onzeker het vak toen nog was.
De patiente herstelde, maar niet dan na te hebben doorge
maakt wondroos, longontsteking, nierontsteking, en verschillende
abscessen te hebben gehad. En dat alles omdat op dezelfde zaal
waar de bijna genezen patiente werd verpleegd, een patient met
wondroos werd gelegd.
Behalve de reeds genoemde onderwerpen besprak Bolle tal van
andere zaken, nieuwe operatie-methoden, nieuwe instrumenten,
soms ook nieuw verbandmateriaal.