INLEIDING.
Dit werkje vormt het begin van een beschrijving van het
Kruiningensch, een Zuid-Bevelandsch en dus een Zeeuwsch dialect.
Het behandelt alleen het idiome en laat dus grammatica en
phonetiek rusten.
Nauw verbonden met het Nederlandsch, kan van een Zeeuwsche
taal geen sprake zijn. 't Is slechts een dialect. Maar toch een
dialect met vele en velerlei afwijkingen. De verschillen tusschen
het Kruiningensch en de algemeene landstaal op te sporen en te
rangschikken is ons doel.
Opvallend is de overeenkomst van vele woorden uit het Krui
ningensch met woorden uit het West-Vlaamsch, eveneens een
IIollandsch-Frankisch dialect. Deze overeenkomst is sterker dan met
b.v. het Oud-Beierlandsch, dat tot hetzelfde taalgebied behoort.
In „De Rechterlijke organisatie van Zeeland in de Middeleeuwen"
door Dr. I. II. Gosses lezen we in het hoofdstuk Zeeland en
VlaanderenStaatkundig (nu) is het voornaamste deel van Zeeland
tot het midden der 13e eeuw verbonden geweest met Vlaanderen
(blz. 13). Brugge was dus om zoo te zeggen de hoofdplaats van
het rechtsdistrict Zeeland bewesten Schelde (blz. 15). Als deze
(de rechterlijke organisatie) vóór het midden der 13e eeuw in
Zeeland beoosten en bewesten Schelde gelijk of tenminste in hoofd
zaak gelijk geweest is, dan moet deze over het algemeen een
Vlaamsch karakter gehad hebben. Bewesten Schelde lagen verreweg
de belangrijkste eilanden; in de 14e eeuw werd hier ongeveer
5/7 van de geheele Zeeuwsche bede opgebracht. In aanraking met
Holland zijn ze pas laat gekomenzóó, dat Ilollandsche instellingen
hier nagevolgd konden worden, nog heel wat later. Zeker, deze
eilanden hadden evenals de overige een eigen en eigenaardig
rechtswezende invloed van oude stamverhoudingen en van de
