47
collecteurs, controleurs, cherchers en commiezen worden
aangesteld.
31 Dec. 1597 wordt geiast te schrijve:. aan de gewesten,
dat zij moeten overgaan tot publicatie van het laatste plakkaat
op de convoyen en licenten.
De gedeputeerden van Zeeland, het zal welhaast geen af
zonderlijke vermelding meer behoeven, verklaarden hiervoor
niet te zijn gelast 2).
Bezien wij nu wat het eindresultaat in 1597 geweest is,
dan laten wij eerst „om over 't gelijk of ongelijk der twisten
de partijen wèl te oordeelen", Paulus (blz. '287), blijkens zijn
herhaalde uitingen van alle anti-Zeeuwsche smetten vrij, aan
het woord. In acht nemende, dat het bestel der c. en 1. stond
aan de Algemeene Staten, „blijkt het vanzelfs, wait men van
„den handel van desulken zeggen moet, die, op eigen gezag,
„en tegen den wil der overige Bondgenoten, eenige bijzondere
„beschikking daaromtrent gemaakt hebbeneene zake,
,zoo vlak strijdig met het oogmerk der Bondgenoten, als het
„licht met de duisternis. En wanneer men hieraan het ge
drag van Zeeland toetst, toen dat Gewest, op eigen gezag,
..het ander half licent, zoo vele jaren agter een, invorderen
„deed, zal men hetselve nimmer van onregtmatigheid vrij
pleiten".
Aan den anderen kant oordeelt Paulus (blz. '290) over
Holland (immers, schoon op naam der Staten-Generaal ge
schied, behoort dit gebeurde alleen op rekening van Holland
gesteld te worden!) dat „door ongehoorde middelen, die
„van Zeeland dwong, om hunne Admiraliteit aan de gemeene
„Staten te onderwerpen."
Tot 1597 zegt hij verder, doch het is, zooals hiervoren
bleek, niet geheel juist zijn de admiraliteiten provinciaal
geweest. Een schriftelijke verbintenis, waarin de provinciën
die aan de Generaliteit afstaan, bestaat niet. De superinten-
demtie was niet overal aangenomen. Werd de nieuwe regeling
gemaakt, opdat de Admiraliteitszaken beter behandeld zouden
worden, dan is ook dit geen voldoende grond, „want ais cit
„voorgeven genoeg is, om een provincie in dezen te nood-
2) Blijkens de Not. van Zeeland, 19 Sept. 1597, blz. 232, bad' echter
reedis publicatie plaats gehad, doch ged eelte 1 ijk. Een paar bepalin
gen zonderde men uit. Reeds aanstonds werd om der Zeeuwen eigen
woorden te gebruiken „bet provisioneel accoord geïnfrigeert".
