72
adhiberen zijn Het voorkomen der sluykerijen aan Je eene
en het aenmoedigen van de Navigatie en Commercie aen
den anderen kant.
Daar Zeelland (en Amsterdam) zich tegen partieele ad-
modiatie had verzet, had men dit ontwerp laten varen.
Nu was het tweede middel in bewerking het ontwerpen
van een ander placcaatboek en lijst (tarief).
Het oude was toch zóó verouderd en vooral „door de suc
cessive veranderingen en inlasschingen zoodaenigh onver-
„staen'baer geworden, dat het zelve nauwelijcxs anders ver-
„staen kan worden als door de tyt en de usantie alleen
„behalven nogh dat menighvuldige andere Placcaten sedert
„het voorschreven Placcaet geemaneert zijn geworden en
„wat de oude lijst betreft zoo zijn de veranderingen niet min-
„der frequent1), de tegenwoordige Reghten zijn veelderley
„en 't geen erger is, worden niet op eene voet of wijze
„geheven".
Verder blijkt, dat men hoogere opbrengst wilde verkrijgen
door protectie van de commercie door verlichting der forma
liteiten en door lage rechten2).
1) Zie uitvoeriger Notulen Zeeland 1725, blz. 4
2) Men beyrijpe goed, bet fundamenteele verschil van uitgangspunt
van toen en nu. Wanneer men nu over protectie spreekt, bedoelt men
bescherming van nijverheid en tracht dit te bereiken dooi hoogere
rechtentoen bepleitte men protectie van den handel door verla
ging van invoerrechten en vereenvoudiging van formaliteiten.
Toen was het heffen van hooge rechten algemeen en had sinds eeuwen
bestaan. Men zag echter hier te lande in, dat die hooge rechten afbreuk
ueden aan den handel en diaatam bepleitte men verlaging van
rechten. Aan absoluten vrijhandel dacht men nergens. In de Deductie
van Joh. die Witt van 1671 zijn reeds de voordeden van lage rechten,
-ooals die 'ster door Adam Smith zijn ontwikkeld, uiteengezet. Ook
in de werken van Pie ter de la Court kan men dergelijke beschouwingen
aantreffen. Maar op één punt weken al die beschouwingen van die van
Smith afmen wilde wèl, naar mercajitilistisdhe gedachte, bescherming
van eigen producten, die hier werden vervaardigd, tegenover het voltooid
ingevoerde buitenlandsche product.
Door het uiteindelijk aanvaarden van het plakkaat van 1725, dat die
verlichting van formaliteiten en verlaging van rechten bracht, heeft de
Nederlandsche handelspolitiek een nieuwen stap gezet op den weg naar
den vrijhandel.
Een „protectie", welke van het tegenwoordige begrip niet veei af
wijkt, wordt o.a. voorgestaan in het „advies van de admiraliteiten in
„Holland over de hérstelling des Koophandels". Vgl. Nederlandsche jaar
boeken 1752, blz. 1008.
