29
er van uit, dat Zeeland het recht had om liqent te heffen van
alle goederen door haar provincie vervoerd) de juiste is.
Waarom zou de provincie waardóór men vaart, licent voor
vervoer op den vijand moeten geven, en niet de provincie
waar de schepen, de lading, de afzenders thuis behoorden
Bij al die geschillen nu staat Zeeland steeds op het stand
punt dat de eerste provincie, zij zelf dus, alleen gerechtigd
is tot ontvangst van het geheele verlofgeld en dat andere
provinciën, speciaal Holland, van uit hun provincie door
Zeeland passeerende goederen in het geheel geen licent
mogen heffen.
Het handelt nu zelf in strijd met het provisioneel accoord
van 1590 dat wellicht door Holland ook niet altijd geheel
gevolgd is tot Holland er genoeg van kreeg, en op zijn
initiatief door de Staten-Generaal het geschilpunt officieel
werd geregeld (1596). Deze volmaakte regelmatige handel
wijze stelt Zeeland nu voor als iets onwettigs en beroept
zich dan weer op het alleen tusschen Holland en Zee
land gesloten Provisioneel accoord van 1590 en dan ont
staan de heftige oneenigheden tusschen Holland en Zeeland
van 15961597, die ik hierna zal beschrijven. De voorstel
ling, door Paulus gegeven, is die, door de Zeeuwen voort
durend naar voren gebracht.
Uit de behandeling in de Staten-Generaal zal nu blijken,
dat zij Holland's pretentie ten dezen telkens als een „nieu-
wigheid" voorstellen, zich alleen beroepende op het prov.
(onderhandsch) accoord van 1590, maar toch niet geheel uit
komen voor het ter zake door hen ingenomen standpunt.
Verder treft men in de Zeeuwsche deliberatiën en stukken
aan hun speciale Gedeputeerden ter zake bij de Staten Ge
neraal, aan de Staten van Holland, aan Maurits en aan de
Staten-Generaal gericht, steeds de voorstelling aan, dat Hol
land zijn positie in de Staten-Generaal misbruikt heeft, om
de Staten-Generaal beslissing te doen nemen in zijn geest en
aldus de Zeeuwen op onrechtmatige wijze dwingt om te buk
ken voor Holland's particulier belang.
15881590, Geschillen over de helling van licent bij
vervoer van Holland op en over Zeeland.
Allereerst vermeld ik het voorspel van de „verschillen
„tusschen Holland en Zeeland" van 15881590.