37
Tenslotte de Schotten 4). Later dan met Engeland, kwamen
de relaties met dit land tot stand. In 1321 verleende de graaf
van Holland vrijgeleide aan een koopman van Berwick en een
van St. Andrews in zijn land-) twee jaar later werd dat
beantwoord door den koning van Schotland, die aan de Hol
landers vrijheid verleende om in zijn rijk te komen handelen
en beloofde, dat zij niet wegens eigen of anderer schulden
zouden worden gearresteerd3). Spoedig daarop doen zich
de eerste sporen van verkeer der Schotten te Middelburg
voor. In 1327 werd de ..knape eens hoghen mans des coninx
van Scotlant" wegens schuld gearresteerd4). Dat daarna
reeds van een meer dan incidenteel verkeer sprake zal zijn
geweest, blijkt uit het feit dat in 1347, toen er oneenigheid
tusschen Vlaanderen en Schotland was uitgebroken, het
Schotsche parlement besloot den stapel te Middelburg te
vestigen5). Lang zal deze toestand echter niet hebben ge
duurd, en spoedig werd de stapel weer te Brugge gehouden.
En men krijgt uit de beschikbare gegevens niet den indruk,
dat het verkeer der Schotten in de 14e eeuw voor Middelburg
veel beteekenis heeft gehad met de vermelding van Schotsche
wol in den meergenoemden accijnsbrief van 1325 6van een
procedure in 1365, waaraan ook schepenen van Vlissingen te
pas kwamen, in de oudst-bewaarde stadsrekening7), en van
de aanwezigheid van kooplieden van Berwick8) te Middel-
1Zeer onbelangrijk was het verkeer met Ierland. Het accijns-
ontwerp van 1325 wijst op de mogelijkheid van vaart van Middelburgers
naar het groene eiland (Bronnen Iï, no. 108 10) in 1403 werden
schepenen geroepen voor een beslissing over huiden, die uit Ierland
waren gekomen (t.a.p. p. 243) het makelaardijtarief van 1405 noemt
hen terloops (Bronnen III, no. 122 9) in 1408 kwamen brieven ,,an
die stede van Brugghe roerende van Ierschen luden" (Bronnen II, p. 257)
in 1433 werden Iersche kooplieden door de wet ,,besceyden" (t.a.p.
p. 309). Dat is al
2) Smit, Bronnen I, no. 302. 3) t.a.p. no. 311. 4) t.a.p. no. 343.
5) Zie M. P. Rooseboom, The Scottish staple in the Netherlands
(The Hague, 1910) appendix no. 5.
6) Bronnen II, no. 108 10. 7) t.a.p. p. 126, 127.
8) Deze plaats, juist op de grens tusschen Schotland en Engeland
gelegen, heeft beurtelings tot elk van beiden behoord, doch was econo
misch het meest op Schotland aangewezen.