51
1551/52 1ons bieden. De eerste geven ons een beeld-in-
cijfers van het scheepvaartverkeer voor Walcheren's oostkust,
dat echter, jammer genoeg, zeer onvolledig is. Want niet
alleen waren inheemschen vrijgesteld van de betaling van het
ankeragegeld 2zoodat het in dien tijd zoo belangrijke ver
keer der Waterlandsche schippers hier geheel buiten valt,
ook de Hanzeaten waren, van 1477 tot 1537, en de Schotten
van dien tijd tot 1518 buiten de heffing, terwijl de Engel-
schen eerst sinds 1518 en dan ,,mit grote moeyte" volgens
de mededeeling van den waterbaljuw aan de betaling van
het ankergeld waren onderworpen. Ook overigens is het
echter niet waarschijnlijk, dat de ankeragelijsten een juiste
afspiegeling geven van het Walchersche scheepvaartverkeer
daartoe zijn de totaalcijfers tot 1473 gaan zij niet boven
de twee cijfers te laag, al weten wij niet aan welke om
standigheden fraude, compositie3), vrijstelling? deze
geringheid te wijten is. Eerst in de 16e eeuw krijgen zij, met
bijvoeging van de wachten Middelburg, Veere en Vlissingen,
quantitatief eenigermate beteekenis. Maar hoe onvolledig ook,
deze tabellen stellen in staat met één oogopslag te doen zien,
hoezeer handel en scheepvaart van het Oosten en Noorden
hier de hand reiken aan die van het Westen en Zuiden
schippers uit de Baltische zoowel als uit de Middellandsche
zee, Noren en Schotten, Bretons en Iberiërs, zij allen betalen
hun cijns aan de grafelijke wachten.
Samentrekking van dit beeld over korte spanne tijds, doch
tevens correctie van bovengenoemde lacunes, vinden wij in
de reeds genoemde rekeningen van in- en uitvoer. Vertegen
woordigers der meest verschillende naties brachten hun waren
in Arnemuiden en Middelburg, en voerden hetgeen daar door
hun tegenvoeters was aangebracht naar eigen landstreken
terug. Uit al deze gegevens rijst het volgende beeld van het
transitoverkeer langs de Walchersche reede, nauw sluitende
1Bronnen III nos. 682, 683.
2) Over dit recht, oudtijds roertol genoemd, zie Sneller, Walcheren
p. 52 vlg. zie ook Bronnen III p. 825 n. 110.
3) Voor voorbeelden hiervan, zie Sneller, a.w. p. 61.