51 1551/52 1ons bieden. De eerste geven ons een beeld-in- cijfers van het scheepvaartverkeer voor Walcheren's oostkust, dat echter, jammer genoeg, zeer onvolledig is. Want niet alleen waren inheemschen vrijgesteld van de betaling van het ankeragegeld 2zoodat het in dien tijd zoo belangrijke ver keer der Waterlandsche schippers hier geheel buiten valt, ook de Hanzeaten waren, van 1477 tot 1537, en de Schotten van dien tijd tot 1518 buiten de heffing, terwijl de Engel- schen eerst sinds 1518 en dan ,,mit grote moeyte" volgens de mededeeling van den waterbaljuw aan de betaling van het ankergeld waren onderworpen. Ook overigens is het echter niet waarschijnlijk, dat de ankeragelijsten een juiste afspiegeling geven van het Walchersche scheepvaartverkeer daartoe zijn de totaalcijfers tot 1473 gaan zij niet boven de twee cijfers te laag, al weten wij niet aan welke om standigheden fraude, compositie3), vrijstelling? deze geringheid te wijten is. Eerst in de 16e eeuw krijgen zij, met bijvoeging van de wachten Middelburg, Veere en Vlissingen, quantitatief eenigermate beteekenis. Maar hoe onvolledig ook, deze tabellen stellen in staat met één oogopslag te doen zien, hoezeer handel en scheepvaart van het Oosten en Noorden hier de hand reiken aan die van het Westen en Zuiden schippers uit de Baltische zoowel als uit de Middellandsche zee, Noren en Schotten, Bretons en Iberiërs, zij allen betalen hun cijns aan de grafelijke wachten. Samentrekking van dit beeld over korte spanne tijds, doch tevens correctie van bovengenoemde lacunes, vinden wij in de reeds genoemde rekeningen van in- en uitvoer. Vertegen woordigers der meest verschillende naties brachten hun waren in Arnemuiden en Middelburg, en voerden hetgeen daar door hun tegenvoeters was aangebracht naar eigen landstreken terug. Uit al deze gegevens rijst het volgende beeld van het transitoverkeer langs de Walchersche reede, nauw sluitende 1Bronnen III nos. 682, 683. 2) Over dit recht, oudtijds roertol genoemd, zie Sneller, Walcheren p. 52 vlg. zie ook Bronnen III p. 825 n. 110. 3) Voor voorbeelden hiervan, zie Sneller, a.w. p. 61.

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1935 | | pagina 117