68
echter niet geprofiteerd van dezen haren triomf. Door de
gebeurtenissen van 1572 en volgende jaren stortte heel het
Middelburgsche handelssysteem in, en toen het opklaarde
brak een periode van gansch andere organisatie van het
economisch leven aan.
3. Het verkeer der vreemde naties.
a. Hanzeaten en Skandinaviërs.
Het verkeer der schippers en kooplieden uit de Hanzesteden
vertoont ook in deze periode het beeld, dat wij voor de
vroegere konden constateeren zij zochten vrnl. de Walcher-
sche reede en daarnaast Veere, en hadden met Middelburg
als zoodanig slechts schaarschelijk van doen t). Eenmaal
scheen de mogelijkheid nabij, dat ook de Hanze meer blijvend
zich binnen Middelburg zou vestigen. In 1518, toen moeilijk
heden met de Schotten hun het verblijf te Veere minder
aangenaam maakten, zochten de Hanzeaten de vriendschap
der Arnestad. Bij de toen gevoerde onderhandelingen werd
herinnerd aan de oude relaties tusschen beide partijen de
gezanten der stad schijnen belangrijke toezeggingen te hebben
gedaan unde twivelden nicht, zegt het reces2), de van
Middelborch werden der natiën vorgunnen alles, wer in orer
macht, wowol dat etlicke article darunder, de den princen
belangen en op de meest vriendschappelijke wijze werden
ten slotte de onderhandelingen verdaagd. Resultaat heeft het
echter stellig niet gehad.
De Oostersche schippers, die vóór Walcheren het anker
lieten vallen, hadden daarbij niet alle hetzelfde doel. Som
migen zochten, na in het najaar te Brugge hun lading te
1) Voor cijfers van na 1535, zie Bronnen III p. 826. In 1542 echter,
toen de stapel te Brugge was opgegeven, stond der Hanze een regeling
voor, waarbij Antwerpen en Bergen-op-Zoom voor het stapelgoed. Mid
delburg echter voor het ventegoed (hout, pik, teer, asch) als centrum
werd aangewezen zie Hanse Recesse II 4 no. 63.
2) Zie Hanse Recesse III 7 p. 267269 vgl. Bronnen II no. 303.