74
hierin echter wel zeer duidelijk tot uitdrukking gebracht1).
Ook Skandinaviërs lieten zich, te Middelburg zoowel als
te Arnemuiden, zien.
Schippers van Kopenhagen worden in de ankeragelijsten
na 1563 2meermalen genoemd 3in 1567 was Middelburg
met den koning van Denemarken in correspondentie4).
Noren bezochten reeds in de 15e eeuw de Arnemuidsche
rêe5) misschien brachten zij er het „houpenhoudt", dat een
ordonnantie uit 1570 noemt6) een koopman uit Oslo deed
in 1545 zout van Arnemuiden naar het Oosten voeren7).
Talrijker echter schijnen de Nederlandsche schippers, die van
Walcheren naar Noorwegen voeren bastaard en romanie,
lakens van diverse steden en kramerijen brachten zij van het
internationale ruilcentrum aan de Arnemond naar het hooge
Noorden8). Uit Zweden ontmoeten wij slechts lieden uit
Stockholm de ankeragelijsten vermelden eenige schippers
vandaar8) in 1545 bevrachtte een koopman uit dat land
Arnemuidsche schippers met zout naar Veere 10en een paar
1Hetzelfde beeld levert de rekening van de wacht te Arnemuiden
van den Zeeuwschen tol, die over 1570 is bewaard (Rijksarchief in
Zeeland. Aanwinsten 1932 no. 17). Van de 210 Hanze-schippers (inch
die van Emden), die, uit het Westen komend, tol betaalden, kwamen
uit Engeland 2. Rouaan 1, de Baai 1, La Rochelle 7, lie de Ré 30,
Oléron 2, Brouage 60, Aveiro 1. Lissabon 20, Setubal 82, San Lucar 4.
De lading betrof vrnl. zout, daarnaast enkele andere landsprodukten.
2) Ook daarvóór wordt een enkele maal een schipper uit Denemarken
genoemd, zie Bronnen III p. 818,819.
3) t.a.p. p. 820, 824 n. 84, 86, p. 825 n. 98. De rekening van den
Zeeuwschen tol voornoemd vermeldt een schipper uit Kopenhagen, die
delen uit Noorwegen aanbracht.
4) G. W. Kernkamp, Skandinavische archivalia ('s-Gravenhage, 1903)
p. 257.
5) Bronnen III p. 818 zie ook p. 819, 820, 826. Ook te Veere liep
een Noorman binnen, zie t.a.p. p. 825 n. 109.
6) t.a.p. no. 863 71. 7) t.a.p. no. 633 p. 533.
8) t.a.p. p. 443, 474, 476.
9) t.a.p. p. 826. Ook te Veere kwamen zij, zie t.a.p. p. 824 n. 84,
89, p. 825 n. 98. 10) t.a.p. p. 513.