80
ook verder van huis. De Noord-Spaansche havens, bediend
als zij werden door de ter zee even bedreven Basken, boden
den Bartoenen slechts bij uitzondering een kans, maar in de
Portugeesche en Zuid-Spaansche plaatsen komen zij ook
hier in concurentie met Hanzeaten en Waterlanders meer
voor1), en zelfs tot Madeira en de Canarische eilanden2)
drongen zij door. En dat Madeira niet eerst toen de stout-
moedigsten hunner lokte, blijkt uit een merkwaardig vonnis
der Middelburgsche schepenbank3), dat ons tevens een blik
gunt op den samenhang van het toenmalig inter-Europeesche
verkeer, dat zich om Walcheren's reede ontwikkelde. Den
26en September 1497 nl. deden burgemeesters en schepenen
der Arnestad uitspraak in een geschil, gerezen tusschen
Jacob Lombart, poorter van Brugge, en Noël Sarec, schipper
uit St. Pol de Léon, aan wien door eerstgenoemde was op
gedragen met laken en andere goederen van Walcheren naar
Lissabon te varen en vandaar naar het eiland Madeira naar
Jacob s broeder, die suiker zou laden in Noël's schip, dat
door hem weer naar Arnemuiden zou worden gevoerd, waar
het door genoemden Lombart in ontvangst moest worden
genomen.
De vraag naar de waren, die de Bretons naar Walcheren
voerden, vindt in het bovenstaande reeds grootendeels haar
beantwoording zout, waarvoor Arnemuiden, en wijn, waar
voor Middelburg de destinatieplaats was, waren de belang
rijkste artikelen van het Bretonsche scheepvaartverkeer. Daar-
tol (Rijksarchief in Zeeland, Aanwinsten 1932 no. 17) vermeldt 47 Bre
tons daarvan kwamen uit Bretagne 2, de Baai 7, Noirmoutier 26,
lie de Ré 1, La Rochelle I, Brouage 5, Bordeaux 1, Condado 3, Ma
deira 1 schipper (s).
1) Vrnl. in Lissabon kwamen zij voor, in de vier in de vorige noot
genoemde jaren resp. 12, 6, 1 en 16 maalzie Sneller en Unger, Bronnen
app. V n. 30, 32, 33, 35. Blijkens bovengenoemde rekeningen van den
wijn-impost 15651567 bezochten zij ook Condado, San Lucar en Gibral
tar. Voor vervoer van fruit uit Andalousië naar Walcheren door een
Breton, zie Bronnen III no. 380.
2) Sneller en Unger, Bronnen p. 524, 544. 3) t.a.p. no. 422.
