103
Haarlem en Leiden1), en vooral van Rotterdam-). Honder
den Rotterdamsche lakens zijn in de weinige jaren, waarover
onze rekeningen loopen, van Walcheren naar Spanje ge
voerd3). Daarnaast was Hollandsch linnen een belangrijk
export-artikel 4). De bestemming was vooral Andalousië, waar
met name de haven van Cadix de Nederlandsche produkten
gretig ontving. Enkele malen is zelfs ook van lading naar de
Canarische eilanden5) sprake.
Scheepsbouwmateriaal en draperie-produkten waren wel de
voornaamste, doch niet de eenige artikelen in het Wal-
chersch-Spaansche verkeer. Haring, doch minder dan men
zou verwachten, versch zoowel als gedroogd, werd naar
Spanje verscheept6); verder worden, een of meermalen,
hammen, boter. Hollandsche kaas. zout, Fransche wijn, kolen,
weed. nagels, spijkers, pennen, kaarsen, toortsen, vlas, har-
puis, pik, was, garen, compassen, merceriën en kramerijen,
schilderijen en zelfs een windmolen 7als uitvoerartikel
genoemd.
Het verkeer der Portugeezen in de Arnehavens toont wel
1Ook lakens uit Amsterdam, Berg en-op-Zoom, Delft, 's-Hertogen-
bosch en Naarden komen een of meermalen voor.
2) Rotterdamsche lakens werden ook veel via Antwerpen uitgevoerd,
zie Goris, a.w. p. 277.
3) Of de Rotterdamsche draperie in dezen tijd Spaansche wol, althans
in eenigszins omvangrijke mate, heeft gebruikt, is uit de aanwezige archi
valia niet na te gaan. Waar deze lakens het grootste deel der lakenexport
via Arnemuiden uitmaakten, zou men, indien het gebruik dier wol kon
worden bewezen, kunnen spreken van een anderen economischen cirkel
gang, die in de verte aan de verhouding, tot voor kort, van Indië en
de Engelsche textielindustrie doet denken.
4) Ook Bretonsch en Rouaansch linnen komt, naast Vlaamsch en
Brabantsch, in dit verkeer voor.
5) Zoo voer in 1543 een Vlissingsche schipper met fardeelen daarheen
(Bronnen III p. 423), en werden in 1544 canefas en mercerijen er heen
gebracht (t.a.p. p. 463465) in 1545 laadde iemand van Haarlem,
komende van Amsterdam, in een Bremer schip voor Spaansche rekening
tarwe en rogge daarheen, zie t.a.p. no. 517.
6) t.a.p. p. 433, 443, 452, 480, 482, 483. 7) t.a.p. p. 614.
