115
lieden van Newcastle 1bedoeld zullen zijn, die niet onder de
bepalingen van den Calais-stapel vielen. Maar ook Bergen -
op-Zoom streefde hiernaar, doch Middelburgs naamgenoot,
kort tevoren in Vlaanderen gesticht, ging tenslotte met dezen
buit strijken2). Geweld en vriendelijkheid werden, in 1484,
beurtelings betracht 3) om de oude tijden te doen herleven,
doch zonder succes. Maar al zette, in de tweede helft der
15e eeuw, de Engelsche natie als zoodanig zich niet te Mid
delburg neer, van verkeer van Engelsche kooplieden en schip
pers maken onze bronnen toch geregeld melding. Processen
tusschen hen onderling of met anderen, door de Middelburg-
sche wet „bescheiden"4), besprekingen met gezanten of be
zending naar Brugge, Antwerpen of Bergen5), en vooral de
talrijke wijngeschenken of geboden maaltijden 6), geven den
indruk, dat de Engelschen Middelburg toch niet hadden ver
geten in 1472, in welk jaar ook de rekening van den tol van
Iersekeroord tal van Britten vermeldt, wordt zelfs een kape
laan in de kapel der Engelsche kooplieden genoemd Om
streeks 1480 wordt, tot 1507, weer melding gemaakt van het
wegen van Engelsche wol s), en in 1484 en 1485 is wederom
1) Kooplieden van hier komen voor in 1480 (Bronnen II no. 265,
III no. 298) en 1482 (Bronnen II p. 378, Smit, Bronnen I no. 1956).
2) Smit, Bronnen I p. 1113 n. 1. In 1479 werd deze stapel echter
weer opgeheven. Voor de bijzondere positie dezer wol van Newcastle,
zie ook Sneller, Walcheren p. 129. 3) Sneller, a.w. p. 128.
4) Bronnen II nos. 236 (1450), 237 (1451), Bronnen III nos. 204
(1453), 207 (1454), III no. 279 (1474).
5) t.a.p. no. 237 p. 338 (1451), nos. 240 (1454), 243 (1457), p. 353
(1469). In 1453 klaagden de kooplieden, „residentie houwende nu ter
tijt binnen Middelburg bij Osnabrück over de kwaliteit van het laken
(Bronnen III no. 201).
6) Zoo in 1453 (Bronnen II no. 243), 1459 (p. 345), 1469 (p. 353),
1470 (p. 355), 1474 (p. 358, 360, Smit I no. 1753), 1481 (Bronnen II
no. 266, Smit I no. 1929), 1483 (Bronnen II p. 381), 1484 (p. 383),
1486 (no. 271), 1490 (no. 275), 1496 (no. 281), 1497 (no. 482), 1498
(no. 283), 1501 (p. 410, 411), 1502 (no. 287 p. 414), 1507 (no. 292
p. 414), 1508 (p. 428), 1512 (no. 297), 1513 (no. 298), 1514/15 (p. 439),
1515/16 (no. 300), 1524/25 (no. 309 p. 454), 1555 (no. 340 p. 497),
1563/64 (no. 348 p. 510).
7) Smit, Bronnen I no. 1670. 8) Zie bijdage II hierachter.
