165
assisteeren 1zes jaar later vernemen wij van de uitzending
van 12 loodsen met een hoekboot, de uit het Westen komende
vloot tegemoet2). Als zoodanig traden toen visschers van de
Vlaamsche en Zeeuwsche kustplaatsen op, „hantant le cost
de Flandres et Zellande" 3).
6. Middelburg als handelsstad.
Welke was, tenslotte, de beteekenis van Middelburg als
handelsstad
Dat de Arnestad geenszins het beeld vertoont, dat door de
klassieke voorstelling van Karl Bücher4) als ..geschlossene
Stadtwirtschaft" vermaardheid heeft gekregen, behoeft wel
geen betoog. Een stad. waar zoo verschillende naties kwamen
handelen, waar zoovele en zoo uiteenloopende waren werden
verhandeld, waar zoo merkwaardige beroepen als van ballas
ter, fruitpakker, kurkteller zich hebben voorgedaan, past kwa
lijk in het beeld, dat men zich van de middeleeuwsche stad
pleegt te maken. Maar aan den anderen kant vertoont ook
Middelburg, gelijk verwacht kon worden, een aantal typisch-
middeleeuwsche karaktertrekken. Dat de regeling der lokale
bedrijven ook hier den middeleeuwschen geest ademt, spreekt
haast van zelf ook de stapelaspiraties en de verhouding tot
Arnemuiden waren zuiver middeleeuwsch. Daarom dient,
voor wij aan de hand der weinige hierover bekende cijfers op
bovenstaande vraag een antwoord trachten te geven, eerst de
verhouding der stad tot haar omgeving te worden geschetst.
Het is een bekend verschijnsel in de economisch-geografi-
sche geschiedenis, dat de meeste belangrijke handelssteden
zich niet vlak aan zee, doch eenigszins landinwaarts plegen
te ontwikkelen. Brugge en Rouaan. Nantes en Bordeaux,
Lissabon en Sevilla, Hamburg en Bremen, Amsterdam en
Rotterdam, Londen en Bristol zijn hiervan de belangrijkste
voorbeelden. Deze omstandigheid echter bergt één onmisken-
1) Bronnen II p. 386. 387. 2) t.a.p. p. 397.
3) Bronnen III no. -495 11.
4) K. Bücher, Die Entstehung der Volkswirtschaft.
