223 maand Maart. Dat er systeem zat in de protectie, die Mar- tinus V zijn neef verschafte, valt niet te ontkennen. De lijst van gunsten, aan de Colonna's door hun broeder en oom verleend en medegedeeld door Pastor in zijn stan daardwerk t), behoort te worden aangevuld met de proosdijen te Valencia en te Utrecht, die Prospero toevielen. En wat Zweder van Culenborg betreft, het reeds aange haalde manifest van de Utrechtsche Staten, uitgegeven kort nadat (in 1428) de hertog van Gelder zijn steun aan Zweder had opgezegd, legt den Culenborger ronduit te laste, dat hij indertijd door simonie (d.i. het met wereldlijke zaken koopen van geestelijke ambten) de domproosdij heeft verkregen2). De transactie van 1425 zal men rechtens niet als simonie kunnen beschouwen. De Paus was vaardig in het reserveeren van kerkelijke ambten en prebenden.Ten tijde van Clemens IV (12651268) leefde men zelfs in de overtuiging, dat de Paus over alle kerken en kerkelijke waardigheden mocht beschik ken3). Men kan dus deze opvatting verdedigen, dat Zweder na zijne benoeming tot elect resigneerde op de domproosdij, die vervolgens door den Paus vrijmachtig aan Prospero Co- lonna werd geschonken, Toch moest zich wel de gedachte aan eenig verband op dringen. De Staten van Utrecht konden zich dan ook niet weerhouden om hierop te zinspelen in hun genoemd manifest. De Paus, zegt het stuk4), heeft Zweder van Culenborg tot bisschop benoemd en verworpen den begeerde den postu laat Rudolf van Diepholt), „zonder enige reden, die hij seggen mochte, dat hem dairtoe beruerde, oock dat hij niet geopen- baert en heeft enich gebreck te wesen in der begeeringe (de postulatie) ende die daer begeert is ofte enichs anders, ende heeft oock de Domproostije sinen neve gegeven, dat de Paus billix niet gedaen en zoude hebben gezien het voorschrift van het concilie van Constanz. dat de gekozene door den 1Pastor, a. a. O., S. 240. 2) Matthaeus, 1. I., III, p. 634. 3) Post, a. w., blz. 72. 4) Matthaeus, 1.1., III, p. 631.

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1935 | | pagina 291