46
manlanden gebruikt. Passen we die toe, dan stemt alles voor
treffelijk overeen.
De Hayman bij Middelburg, tegen de Arne, sluit aan bij een
bestaanden Burg, deze is dus zeker voor 841 en ligt rondom
in de Vrije Landen, zooals ook met den Burg te Burgh (Sch.)
het geval is, waar men van Vrije Gemeten spreekt.
Een gedeelte dezer Vrije Landen om Middelburg is het
Zand, nog langen 'tijd daarna het terrein van mallum en
kampplaats 1
Hier bij Middelburg is dus gelegen het centrum der Karol.
bestuursorganisatie, maar zeer waarschijnlijk is dit de tweede,
secundaire vorm en gaat daaraan nog een primaire vooraf.
Deze was natuurlijk gelegen bij Domburg, in alle opzichten
is de westelijke kustbewoning de oudste, en wanneer men
dit vergelijkt met Schouwen, blijkt deze daar geheel den Laat-
Karol. tijd te hebben stand gehouden. Eerst veel later ver
schuift hier het overwicht naar Zierikzee de haymanlanden
in Zuidland bewijzen dat, want ingeval de oorsprong van
Zierikzee en Middelburg even vroeg te dateeren was lagen
ook bij beide Haymanlanden. Ook in Zierikzee zou een reeds
bestaande versterkte plaats of Karol. burg bezet geworden
zijn door de Noormannen en verder als basis hebben gediend,
maar deze ontbrak toen blijkbaar nog.
De vroege Burg bij Domburg, eveneens tegen en bij de
Haymanlanden gelegen, moet dus het vroegste centrum zijn.
ook der kerkelijke organisatie. De juistheid daarvan springt
terstond in het oog de kerk stond, nog vele eeuwen later,
infra" of binnen het kasteel of den burg.
Ook van de vroegste kerkelijke organisatie is op deze wijze
nog iets na te sporen, immers van elders, b.v. Dorestad, zijn
meer dergelijke kerken binnen een vroegen Burg, bekend, zij
het dan dat de laatste van rechthoekigen vorm was2).
1) Huizinga, t.a.pl. blz. 34, noot.
De Pinksterkermis bij Souburg kan slechts indirect met het mallum te
Zande in verband staan te Westenschouwen is dit veel duidelijker, met
de Meipacht als mallum.
2) Holwerda, t.a.pl. blz. 40 en 90.
