80
daarvan ook nog verder wat meer licht in onze vroeg-middel-
eeuwsche geschiedenis is te brengen.
Juist met het oog hierop, is de juiste ligging en verspreiding
der H.landen over onze eilanden, hiervoor zoo goed mogelijk
nagevorscht, van het grootste belang, want daaruit is zonder
twijfel de oorspronkelijke bedoeling of strekking eveneens nog
af te leiden.
Voor Schouwen is dit alles duidelijk en in hoofdzaak goed
bewaard gebleven. Op Walcheren blijkt, vooral in later tijd,
de samenvoeging van Hayman- en Vrijlanden, zooals hier
voor uitvoeriger uit Tack, t.a.pl. is geciteerd. Van West-
voorne krijgt men den indruk dat hier het meest van al, door
verstuiving en afslag der kust, de herinnering aan de Hay-
gemeten is verzwakt. Is dus het geheele geval secundair, en
onduidelijk, toch is de beteekenis en het doel der oorspronke
lijke en verspreide ligging nog herkenbaar, en zeer goed in
verband met de Noormannenperiode te brengen. De strate
gische bezetting door de Wikingen van onze eilanden over
dekt natuurlijk een reeds bestaande en versterkte burgerlijke
en militaire organisatie der Franken. De strategisch belang
rijkste punten zijn duidelijk herkenbaar de kust en de reeden
of havenplaatsen. De overeenkomst tusschen W. en Sch, is
groot ligt Middelburg rondom in de Vrijlanden, ook op
Schouwen behoort rondom den Karol. Burg te Burgh een
groot gedeelte tot de Vrije Gemeten en alleen de reede of
ligplaats voor het overwinteren der vikingschepen, hier niet,
als op Walcheren, dicht bij den Karol. Burg gelegen, maar
verder naar het oosten, in Zuidland, heet in beide gevallen
duidelijk Haymanland. Beschouwt men, naast Burgh (Sch.)
ook den Domburg als den eersten Karol. Burg, dan is de
situatie nog veel meer gelijk.
De gevallen stemmen dus vrijwel overeen, en wat West-
voorne betreft, deze Haymanianden liggen, evenals op Wal
cheren en Schouwen, overwegend in de duinen. Ook vroeger
reeds vond men ze tegen de West- en Noordkust, terwijl
de N.O. uitlooper, die nog herkenbaar is, wijst in de richting
der haven van Goedereede, waar volgens de berichten de