117 is door het uitvoerige onderschrift. Als bron van herkomst werd mij opgegeven de nalatenschap van een Zeeuwsche familie, waarvan de naam niet werd medegedeeld. De afbeelding, geteekend op oud-hollandsch papier van 20,2 bij 18,5 c.m. groot, is ongeschonden bewaard gebleven en het onderschrift is nog zeer goed leesbaar. Boven hef achterste deel van de butskop is een bruine vlek te zien, die intusschen het dier zelf niet raakt. Op de foto, waarvan een afdruk hierbij gaat, kon genoemde vlek gemakkelijk worden weggemaakt. De ,,visch" is. zij het dan ook met een paar fouten, zorg vuldig geteekend, blijkbaar met oostindische inkt, ook het onderschrift is met inkt geschreven. Ik laat dit hier volgen. ,,Een zeevis genaamt Noortsche kaper is den 12 augustus 1757 gevangen in het Hellegat onder Steenbosch Land van Axel. Met vallend water Rogt hij tussen de plaaten op den droogen en doen van eenige daarbij komende boeren levendig het spek aff gesneden, dewijl sij hem met geen schieten off slaan dood konden krijgen zijn lengte was 26 voet. zijn dikte in den omtrek 15 voet en de staart breed 7 voeten, hij spoot het water ter hoogte van cirka 20 voeten." Met een Noortsche kaper of noordkaper wordt in het al gemeen door zeelui en kustbewoners bedoeld een zeer groote visch of (en) een walvischachtige. Wel is waar bestaat er een bepaald dier, dat noordkaper. Balaena glacialis, heet, maar deze wordt hier met bedoeld. In ons land is deze nooit aangespoeld gevonden. De meest verschillende groote zee dieren worden met noordkaper aangeduid en wanneer wij deze naam hooren of lezen, weten we over het soort dier nog niets. Van der Baan noemt als datum van de vangst 15 Aug., terwijl het onderschrift opgeeft den 12den derzelfde maand. Een dergelijk verschil van een paar dagen komt bij verreweg de meeste strandingen en vangsten van groote zeedieren voor. Het vindt zijn oorzaak in de verwarring van de werkelijke datum van aankomst met den dag, dat de persoon, die over het geval iets mededeelt, het dier het eerst zag. Zeer belang-

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1937 | | pagina 175