117
is door het uitvoerige onderschrift. Als bron van herkomst
werd mij opgegeven de nalatenschap van een Zeeuwsche
familie, waarvan de naam niet werd medegedeeld.
De afbeelding, geteekend op oud-hollandsch papier van
20,2 bij 18,5 c.m. groot, is ongeschonden bewaard gebleven
en het onderschrift is nog zeer goed leesbaar. Boven hef
achterste deel van de butskop is een bruine vlek te zien, die
intusschen het dier zelf niet raakt. Op de foto, waarvan een
afdruk hierbij gaat, kon genoemde vlek gemakkelijk worden
weggemaakt.
De ,,visch" is. zij het dan ook met een paar fouten, zorg
vuldig geteekend, blijkbaar met oostindische inkt, ook het
onderschrift is met inkt geschreven. Ik laat dit hier volgen.
,,Een zeevis genaamt Noortsche kaper is den 12 augustus
1757 gevangen in het Hellegat onder Steenbosch Land van
Axel. Met vallend water Rogt hij tussen de plaaten op den
droogen en doen van eenige daarbij komende boeren levendig
het spek aff gesneden, dewijl sij hem met geen schieten off
slaan dood konden krijgen zijn lengte was 26 voet. zijn dikte
in den omtrek 15 voet en de staart breed 7 voeten, hij spoot
het water ter hoogte van cirka 20 voeten."
Met een Noortsche kaper of noordkaper wordt in het al
gemeen door zeelui en kustbewoners bedoeld een zeer groote
visch of (en) een walvischachtige. Wel is waar bestaat er
een bepaald dier, dat noordkaper. Balaena glacialis, heet,
maar deze wordt hier met bedoeld. In ons land is deze nooit
aangespoeld gevonden. De meest verschillende groote zee
dieren worden met noordkaper aangeduid en wanneer wij
deze naam hooren of lezen, weten we over het soort dier
nog niets.
Van der Baan noemt als datum van de vangst 15 Aug.,
terwijl het onderschrift opgeeft den 12den derzelfde maand.
Een dergelijk verschil van een paar dagen komt bij verreweg
de meeste strandingen en vangsten van groote zeedieren voor.
Het vindt zijn oorzaak in de verwarring van de werkelijke
datum van aankomst met den dag, dat de persoon, die over
het geval iets mededeelt, het dier het eerst zag. Zeer belang-