13
den heer KI. Voogd Dz., poldersecretaris te Ouddorp, kregen
wij inzage van de interessante polderkaarten zijner gemeente.
De gegevens daaraan ontleend zijn op bijgaand kaartje
overgebracht de beslist zekere Haeygemeten zijn binnen ar
ceering besloten, de twijfelachtige met een aangegeven.
Op de kaarten namelijk zijn in margine alleen bij de Haey
gemeten, of bij zulke gronden die wat betreft de betaling in
Verponding daarmede zijn samengevoegd, de bedragen der
belasting in Verponding vermeld. Bij de overige landen is
dit niet het geval.
Om die reden achten wij deze samengevoegde landen zeer
wel mogelijk ook H.gemeten te zijn geweest.
Deze, gedeeltelijk twijfelachtige, H.gemeten zijn gelegen
van het Zuiden tegen de Westduinen, verder noordwaarts
in de Oude Nieuwlandsche polder, enkele nog ten W. en
ten Z. van Middel- en Oostduinen.
Dit is juist het terrein dat in vroeger tijden het eerst bij
overstrooming werd bedreigd, of anderzijds, bij de duinen
gelegen door overstuiving zijn vrijdom kan hebben verloren.
Deze genoemde invloeden blijken duidelijk herkenbaar,
wanneer men de beslist zekere Haygemeten in den Oudeland-
schen en den Ouden Oostdijkschen polder beschouwt. Juist
in het N. en N.W., waar de zee steeds de kust vernielde, zijn
de Haygemeten verdwenen, maar tegen Middel- en Oost
duinen is nog veel bewaard gebleven. En de laatste van deze
H.gemeten wijzen in N.O. richting, waar beneden de haven
van Goedereede in 1618 de Oude Wereld werd ontdekt1).
Deze oriënteering is beslist duidelijk om die reden achten
wij, evenals op Walcheren en Schouwen, de oorspronkelijke
duinstreek geheel Haygemeten te zijn geweest.
Het westelijk deel, de West-Nieuwlandsche Polder, is dui
delijk een nieuwvorming.
1) Vg. Boers t.a.pi. blz. 63, aanhaling uit Baudartius Memoriën.
dl. I, boek 10, blz. 10.
Het "waarschijnlijkste is, dat hier ook een mogelijke Frankische burcht
heeft gelegen, het centrum in dien tijd, hoewel later Spreeuwenstein in
het Z. wordt vermeld, Boers, t.a.pi. blz. 119.