70
ironie beschouwen Overigens, Erasmus zou het eens voor
zien moeten kunnen hebben, hoe weinig zijn nageslacht
allen eerbied van 1936 ten spijt van zijn werk leest. Het
,,groote publiek" kent weinig anders dan de ,,Laus Stultitiae"
(en helaas van dien ,,Lof der Zotheid" meestal slechts den
naam om van zijn „Colloquia", „Adagia" en zijn „Brieven"
(waaronder zoo menige onnavolgbare!) en „de rest"(!)
maar niet te spreken, allemaal boeken, die „men niet meer
leest" (bl, 1).
Neen, als in boven ten deele geciteerden brief, kan niemand,
in ernst althans (en het gold hier wat los te krijgen van
zich zelf spreken. Maar is het ook al niet kras, als men
dergelijke uitingen van „zelfrespect" een ander, zij het ook
een vertrouwde, „in de pen durft schuiven" En dan moet
men nog de verdere zinswendingen zien Maar, jammer ge
noeg, (men kan er zoo maar geen idee van geven), men moet
die brieven in extenso (laten) lezen en dat gaat alleen al
niet om de plaats want niet iedereen heeft daarvoor ook zoo
veel ruimte ter beschikking als Busken Huet, die een beeld
heeft gegeven van die twee. Anna en Erasmus. in hun onder
linge verhouding, dat eenig is gebleven, dat wil zeggen met
het te betreuren voorbehoud, dat van haar, ook niet van elders
(mij althans) eenige (directe) uiting bekend is.
Doch diens hier bedoelde standaardwerk „het Land van
Rembrand" (Haarlem 1898), hoe fraai en vol beteekenis
nog steeds, al leest of herleest men nog zoo vaak de hier
in aanmerking komende bladzijden (I 301 vlg.), voor een
afdoende, of zelfs al voldoende kennis van Erasmus, ook
in zijn verhoudingen tot anderen, dus ook tot begunstigers,
moet men heel wat meer doen natuurlijk en kan dan zeker
niet buiten zijn interessante brieven zelve, het best in zijn
vlot Latijn (het „wonderbare" zegt Prof. Casimir in zijn rede
over Erasmus als opvoeder, gehouden voor de Paedagogische
Vereeniging en waarvan verslag in de N. R. Crt. van 12 De
cember 1936). Of anders in het Engelsch of nu ook (ten
deele) in het Nederlandsch, sinds de verschijning van de
reeds aangehaalde, voortreffelijke vertaling van Noordenbos
