60
saecularisatie. Te oordelen naar de op blz. 343 van Wampach's
werk voorkomende tabel, zijn wij eerder geneigd de Walcherse
dotaties althans het grootste deel daarvan te dagtekenen
tussen 800 en 900. Daartegenover staat dat in het jaar 1100
abt Thiofrid Walcheren nog bezocht ter beslechting van
een geschil.
De betekenis van de formule p. c. m. I. e. t. moet o.i. voor
alle gevallen dezelfde zijn en wel deze ..de bedoelde gronden
zijn verpacht voor het leven en alleen bij overlijden van den
pachter komen zij vrij voor verdere verhuring". Dit is iets
helemaal anders dan dat deze gronden eerst na de dood van
den pachter in vrij eigendom aan de abdij zullen komen. Die
gronden moeten immers al lang eigendom der abdij geweest
zijn daar de oorkonden er van ontbreken, zijn het oude
schenkingen en Echternach heeft ze in pacht uitgegeven voor
het leven of in erfpacht, zoals dat met de kloostergoederen in
de middeleeuwen algemeen gebruik was1). Pacht voor het
leven en nog meer erfpacht of emphyteusis, d.i. het eeuwig en
ervig in pacht houden van een goed tegen een vaste cijns (ad
firmam), was voor den pachter toen evenzeer als nu een
waarborg, dat de moeiten en kosten, aangelegd voor de ver
betering van de gepachte grond, niet door een vroegtijdige
opzegging verloren zouden gaan. Ook no. 26 voegt zich uit
stekend in deze uitleg na de dood van Dudinus heeft de zoon
Abbo met de abdij ook pacht voor het leven aangegaan voor
het grondstuk dat zijn vader aan de abdij had vermaakt.
Een dergelijk pachtverband moet ook voor nos. 36, 44, 47
en 48 aangenomen worden. Immers bij pacht voor het leven
en erfpacht had men het recht van „opstal" of van „timmer"
op het gehuurde terrein - Voor het erf, de grond, de „casa"
die men huurde, betaalde de huurder pacht, maar voor de
1Zie P. J. Blok, Studiën over Friesche toestanden in de Middel
eeuwen (Nijhoffs Bijdragen. VI, 1892, 35/'6 en Asser, Handleiding tot de
beoefening van het Nederlandsch burgerlijk recht, II (Zakenrecht), be
werkt door mr. P. Scholten, 19337, 286 vlg., vooral 287.
2) Zie AsserScholten, A.w., 289. ..Opstal'' heeft hier de betekenis
wat boven de grond gebouwd is.
