89
vroegere naam is „Steenen Zween". Nu heeft men echter nog
altijd in de heerlijkheid van Noordgouwe het deel Bewesten
en dat van Beoosten Steem en het „gescheid van Steene" en is
het bekend, dat er vroeger een machtige kreek in de Gouwe
was, de „Steene" geheeten. Een blik op de kaart toont duide
lijk aan, dat het „Steenen Zween" in het verlengde ligt van
die eenmaal aanwezige kreek. Wel vindt men daartusschen
de Bettewaarde, de Saspolder en het St. Jeroenspoldertje,
kleine gebiedjes met slechts geringe overblijfselen van den
stroom, maar dit komt, omdat na de inpoldering en afsluiting
van wat we nu noemen „de Steenen Zwaan" de geul hier
vanzelf dichtslibde. Het woord „zween" is niets anders dan
een ook elders voorkomende bijvorm van „zwin" of „zwint"
en beteekent „aan eene of aan twee zijden afgesloten en steeds
ondieper wordend water". M.a.w. „Steenen Zween" beteekent
niets anders dan „de Steene, die Zwin geworden is, dus
„de afgedamde Steene". Vroeger waren dus de Steene uit
Noordgouwe en de Steenen Zwaan één water en uit de kaart
blijkt, wat een machtige en lange stroom dit moet geweest zijn,
die we ons, want daar zijn aanwijzingen voor, waarschijnlijk
naar het N.W. en naar het Z.O. nog ver verlengd moeten
denken en dus eenmaal een aanzienlijke stroom moet geweest
zijn en het is waarlijk geen wonder, dat men het land, dat
daarbij lag, als „Steeninge land, bij of aan de Steene" heeft
kunnen aanduiden. De uitgangen „inge of „ingen" dienen
vaak om een gebied aan te duiden Thuringen, Lotharingen,
Haestinge enz. enz. Later zal het dan naar een zekeren ..Duve
een bekende middeleeuwsche naam, „Duiveland." genoemd zijn.
Daar men volstrekt niet weet, wanneer deze kern van Dui-
veland ingedijkt is, maar ook hier alles op oude toestanden
wijst, mogen we gerust zeggen, dat het zeker ook al in 967
heeft bestaan. Juist het ontbreken van jaartallen wijst er al
op en het bodemonderzoek wijst het verdere uit. In dit gebied
met Bergen-op-Zoom als middelpunt werd St. Geertruida
altijd hoog vereerd. De oudste parochie van de „Vier Bannen
van Duiveland" n.l. Ouwerkerk had een kerk aan St. Geer
truida gewijd, Bergen-op-Zoom had eerst een kapel bij de