21
franks 1doch zij werden geregeld op het jaarlijksch budget
van het departement uitgetrokken en hebben, schoon verre
beneden de behoeften blijvende, krachtdadig medegeholpen
om het voortbestaan van onvermogende gemeenten te verlen
gen en in hun meest dringende behoeften te voorzien2).
Nu alle pogingen om van de Regeering te Parijs onderstand
te verwerven hadden gefaald, bleef er tot redding in den nood
geen ander middel over dan eigen krachtsinspanning. De
groote vraag was echter hoe die op het vereischte peil te
brengen. Door vrijwillige bijdragen, wij zeiden het reeds,
zochten in verscheidene gemeenten de lidmaten zelf de kosten
van den eeredienst te vinden. Maar bestond er genoegzame
zekerheid dat zij in staat zouden wezen die te allen tijde en
geregeld op te brengen De bodem, het is waar, was vrucht
baar en, zoo hier al geen groote fortuinen voorkwamen, de
meeste ingezetenen, inzonderheid de landbouwers, genoten
een zekere mate van welstand. Doch het onderhoud van de
zeedijken en zeeweringen verslond een zeer belangrijk deel
van de opbrengst van de landerijen de schaarschte van be
woners maakte het noodig, dat men voor het akkerwerk een
menigte vreemdelingen in dienst nam, wat jaar op jaar veel
geld uit het land deed wegstroomen de aardrijkskundige lig
ging, de slechte toestand van de wegen, de afgelegenheid van
de groote steden noodzaakten de ingezetenen zich voor het
vervoer van hun leeftocht 3te bedienen van kleine haventjes.
Ongelukkig waren thans de débouché's schier altijd gesloten.
De uitvoer van granen naar den vreemde was verboden ge
worden. Dit alles tezamen genomen maakte den toestand van
de bevolking minder welvarend dan hij anders zou geweest
zijn en geweest was onder het voormalig Hollandsch bestuur4
1) Over Sept. 1804Sept. 1805 ontving zij 1800, over Sept. 1805
3! Dec. 1806: 2000, over 1807: 1600. over 1808: 1600 francs. Zie Acta
als voren, 26 Maart 1806, 30 Sept. 1807, 28 Sept. 1808, 26 Juli 1809.
2) Brief consist, vergadering Sluis aan den Algemeenen Raad van het
departement van de Schelde, 30 Juni 1810.
3) pour Ie transport de nos chenrées.
4) Brief van Hennequin aan Rabaut, 8 Aug. 1805 (20 Thermidor XIII)
