83
in vele treinen ter lezing hangt tegenwoordig, staat in de
aflevering van Dec. 1938 die naam vermeld. Het was visscher
Zeevonke, een merkwaardige familienaam voor een kust
bewoner. De zeevonk is een ééncellig zeeorganisme, dat in
hoofdzaak het lichten van de zee veroorzaakt. De legende
latende voor wat zij is, bleef toch haar nawerking en invloed
tot heden bestaan.
In het wapen van Schouwen treft men de beide zeebewoners
aan, met de gezichten naar elkaar toegewend.
Toen ik in Aug. 1938 mijn oud-collega Dr. K. H. de Raaf
in Westenschouwen ontmoette, liet hij mij een in zijn bezit
zijnde ijzeren windwijzer zien, zie afbeelding. Dr. de Raaf
heeft deze in 1928 te Westenschouwen gevonden op het erve
Boot. We zien hier het wapen van Schouwen, sierlijk uit een
stuk plaatijzer uitgehakt. Dat de meerman en meermin in
liefde verbonden waren, blijkt uit de hartvormige omlijsting
van de voorstelling. De afmetingen van de windwijzer zijn,
loodrecht op elkaar gemeten. 2827.6 c.m., bij welke maten
van de stok en van zijn bevestigingen aan de eigenlijke voor
stelling, is afgezien. Zeer waarschijnlijk is het ijzerwerk oor
spronkelijk geverfd geweest, misschien wel in de kleuren van
het officieele wapen van Schouwen. Herkenbaar zijn deze
kleuren niet meer, maar zij hebben roestvorming tegengegaan,
zoodat het voorwerp nog in goeden staat verkeert. In de voor
stelling is de meermin slechts te herkennen aan haar weelde
rige haardos en aan de iets diepere lendenlordose. Al mogen
de lichamen wat stijf zijn weergegeven, de sierlijke buiten
waarts gerichte zwemstaarten en de kabbelende zee verraden
toch een geoefende hand van den onbekenden maker. Om
trent het jaartal van vervaardiging weten we niets.
De bewoners van Zjerikzee en omstreken zien de voor
stelling van de windwijzer dagelijks in het hoofd van hun
courant, de Zierikzeesche Nieuwsbode, die in 1940 reeds 96
jaar bestaat. Links boven in 't hoofd staan meermin en meer
man terwijl rechts het wapen van Duiveland staat afgebeeld.
Het is te begrijpen, dat ook de kunst gebruik maakte en nog
maakt van de legendarische zeedieren.
