15
Het is algemeen bekend, dat de naam ,,Le Mans" vaak in
verband gebracht wordt met den naam van de oorspronkelijke
bevolking dier streek, waarvan het de hoofdstad was, n.l. ,,les
Cénomans". Nu laat ik de naamsverklaring van Maine" hier
onbesproken, daar we enkel met ,,Le Mans" te maken hebben
en merk op
1°. dat ik die naamsafleiding „Cenomanensis urbs ("Ceno-
mansis) *Cenomans met dissimilatie *Cel(o)mans (waarin
*Cel tot lidwoord „le" wordt) Le Mans, zeer gewrongen
vind. Zij was ons niet zoo uitvoerig, maar globaal ook sinds
lang bekend door onze studie van Fransche plaatsnamen en
hun ontstaan, 2° dat al deze tusschenstadia daarom door
ons met een sterretje aangeduid), voor zoover ons bekend,
niet aan charters zijn ontleend, 3° dat deze naamsverklaring
in strijd is met twee verschijnselen op taalgebied, die ook bij
de ontwikkelingsgeschiedenis der Fransche plaatsnamen wor
den aangetroffen, en volgens ons van fundamenteel belang
zijn, 4° er een andere verklaring kan gegeven worden van
den oorsprong van den naam. die niet gewrongen is, die in
overeenstemming is met de Fransche geschiedenis en niet in
strijd met de onder 3° genoemde verschijnselen. Men moet
niet vergeten, dat men in de geschriften, door Dr. T. aan
gehaald, van twee analogieën is uitgegaan. Vooreerst vestigde
men den blik op het gelijke element „man' in Cenomanum
(de Romeinsche naam voor de plaats) en in Le Mans en in
de tweede plaats ging men na, wat met andere stadsnamen
van Romeinschen oorsprong was gebeurd. Men wist, dat de
„urbs" der Treverii tot Trèves, de „urbs" der Tungri tot
Tongres, de „urbs" der Turones tot Tours, de stad der
Suessiones tot Soissons, die der Parish tot Paris, die der
Tolossates tot Toulouse enz. enz. werden en toen heeft
men trachten vast te stellen, hoe men langs overeenkomstige
weg uit „Cenomanensis urbs" klankwettig den naam „Le
Mans" zou kunnen afleiden. Werkelijk heeft men toen een
reeks van trappen geconstrueerd, waarlangs inderdaad bij
goeden wil uit „Cenomanensis urbs"Le Mans" klankwettig
valt af te leiden. We erkennen direct, dat iemand, die deze
Archief 1940
4
