16 afleiding oppervlakkig leest, daardoor voor een oogenblik ge troffen kan zijn, ze misschien zelfs kan bewonderen, doch bij alle tijdelijke ontzag, dat men voor deze taalkundige speculatie kan hebben, blijven echter die „dissimilatie'' van ,,n" tot „1", dat zwaktonig worden der ,,o" en vooral dat veranderen van „cel in het lidwoord ,,le' o.i. uiterst gewaagde sprongen, niet door charters bevestigd, (voor zoover wij weten) en die we slechts dan zouden kunnen aanvaarden, als zich daartegen geen andere verschijnselen in het leven der Fransche plaats namen verzetten. Want met nadruk moeten we hier zeggen, dat we nooit op den goeden naam van geleerden af, die we overigens ten hoogste respecteeren, maar critiekloos moeten aannemen, wat ze beweren. Deden we dit, dan werden we neo-scholastici, wat we toch zeker willen vermijden. We zou den niet gaarne den armen „Aristoteles" voor de tweede maal aanleiding willen geven, zich in zijn graf om te keeren en ook Dr. T. zal wel zoo piëteitloos niet willen zijn. Het komt ons voor, dat Dr. T. al te critiekloos de uitspraak der door hem geciteerde werken overgenomen heeft. Welnu, tegen deze op zich zelf al gewrongen verklaring, verzetten zich eenige fundamenteele feiten. Vooreerst merken we op, dat bij het vormen van Fransche plaatsnamen uit Latijnsche of Latijnsch-Gallische steeds de eerste consonant bewaard is gebleven. Zoo werd „Forum Julii" tot „Frejas" Fuscino" tot ,,/?oussillon"Valentia" tot „Valence" IVarbo" tot „A/arbonne"Lugdunum" tot „Lyon"... de stad der ,,Tre- verii" tot ,,Trèves"Theruenna" tot „Fhérsoanne"Cas- tellum" tot „Cassel"Colonia" tot „Cologne"Segusium" tot „Suse"... „Genava" tot „Genève"Tullum" tot „Joul" enz. enz. enz. 1) Op dien grond zou men voor „Cenomanensis urbs" bijv. verwachten „*Cémans" of een dergelijken vorm. Is dit m.i. al zeer bedenkelijk en in strijd met wat overal elders op Gallisch-Romeinsch gebied geschiedde, maar aanvaardt men het voor een oogenblik, dan zou men in elk geval ver- Ij De groei van ,,St. Stephanus" tot St. Etienne is aan een geheel aparte klankwet gebonden, die met ons geval niet het minst te maken heeft.

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1940 | | pagina 56