45 rij. Het heeft ongeveer denzelfden inhoud als de voorgaande alleen merkt Wagenaar bij de Spleet op „het is een diep gat en tamelicke wijt". Deze latere aanwijzingen zijn te volgen op de inmiddels verschenen kaarten van Sgrooten en die uit zeeatlassen. De kaart van Sgrooten uit het laatste kwart der 16e eeuw 1 is de eerste, waaruit wij met eenige zekerheid de ligging van geulen en banken kunnen opmaken. Met stippellijnen zijn hierop nl. de vaarwegen door Botkyl, Deurloo, Spleet, Wie- linge en Heyst-Knockediep aangeduid. Ook de verschillende banken staan aangeduid zonder dat evenwel de juiste figu ratie wordt aangegeven, zoo o.a. de Fransche Pol, de Cay- banck, de Witte Banck (de Raen), de Rassen en 't Vlack (voor Gaet). Wagenaer, die in zijn Zeespiegel2) een kaart van de Zeeuwsche kust opneemt en hier de omtrekken van de banken inteekent, is voor dit gebied waarschijnlijk minder gelukkig geweest dan voor de noordelijke gewesten. In de uitgave van het Thresoor (1592) vinden wij tenminste een afwijkende figuratie, terwijl een dergelijk verloop van gronden in zoo korten tijd voor dit gebied niet wel is aan te nemen, daar uit vergelijking met latere kaarten juist een groote standvastigheid blijkt. Zoo is het ook te verklaren, dat de kaarten van Wage naer en Hayen3), die ongeveer gelijktijdig verschenen, zulke groote verschillen opleveren. In het Thresoor4) komt een bijgewerkt kaartje voor, dat in zijn grondvormen niet zoo heel sterk meer van Hayen's figuratie afwijkt. Wagenaer is echter in zooverre bruikbaarder, dat hij dieptecijfers geeft en de be tonning van het Zwin en het Vlakke bij Rammekens inteekent. Kloppen de kaarten van Wagenaer en Hayen niet met 1Or. in de Bibl. Nacional te Madrid gereproduceerd bij Van Empel en Pieters, Zeeland door de eeuwen heen I, tegenover p. 16. 2) Lucas Jansz. Wagenaer, De Spieghel der Zeevaerdt (Leiden,1584). 3) Aelbert Haeyen, Amstelredamsche Zeecaerten (Leiden, 1585), (Scheepvaart Museum, Amsterdam). 4) Lucas Jansz. Wagenaer, Het Thresoor der Zeevaert (Leiden, 1592), (Scheepvaart Museum, Amsterdam).

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1941 | | pagina 77