47
de paskaart van Holland, Zeeland en Vlaanderen weinig
nieuws biedt. Wel wekt zij den indruk, dat de banken nauw
keuriger zijn opgelood, waardoor bv. de samenhang van de
Engelsche pol met ,,'t Trix" (Wagenaer's Treyckey) komt
vast te staan. Een latere druk van Hayen's Zeevaartboek 1
blijkt dan ook deze kaart te bevatten, reden dus om aan te
nemen, dat hij deze kaart als beter beschouwde dan die uit
zijn vorige uitgaven, terwijl bovendien in dien tusschentijd de
gesteldheid der vaarwaters wel eenigszins zal zijn gewijzigd.
In 1617 verricht Willem den Dooven een nieuwe opneming,
die in 1619 te Middelburg bij S. de Swaef in druk ver
scheen2). Behalve de Fransche pol, hier geheeten Inner-
banck3), is er nog een plaatje geteekend voor St. Lambert.
De bank van Blankenberg is met de wal verheeld, aldus het
Scheer van Blankenberg vormend. Het Kerckegat (raaiende
op de kerk van Westkapelle) staat aangegeven tusschen de
Ooster- en Noorderrassen het was echter, blijkens de peilin
gen, maar 2 voet diep en telde dus behalve voor de visschers-
bevolking niet mee.
Het geeft vertrouwen dat Blaeu voor zijn uitgave van
1623 4) van deze kaart gebruik maakt, hoewel met enkele door
hem gemotiveerde verbeteringen. Zoo staat op blz. 24 bij de
beschrijving van de Wielingen „Neffens Blankenbergh plach
voor weynich jaren een banck ofte schaer van de wal te
strecken, die men (uyten westen komende) mocht onderseylen
(daer en is niet dan een kleyne vlackte), en Dobbelsant is
oock heel wech".
Hier wordt dus gewezen op een zandtransport langs de
kust, wat ook bij het Zwin is te constateeren, dat in dezen
tijd verzandt. De banken schuiven steeds meer op, zoodat ten-
Ij Amsterdam, 1613 (Nat. Bibliotheek, 's-Gravenhage).
2) Kaartenverzameling A.R.A., 2e suppl. inv. Hingman no. 195 Atlas
Zeeuwsch Gen., cat. Unger I no. 178.
3) De Zeespieghel door Willem Jansz. Blaeuw, 1623 (U.B., Amster
dam „De innerbanck (leidt tusschen het oosteyndt van d'Engelsche pol
en Kazant), die wert oock de Fransche pol ofte het Ript ghenoemt".
4) Vgl. vorige noot. Zie bijgaande reproductie (afb. 1).