55
had een zeer romantische jeugd gehad. Hij was Duitser van
geboorte en was wereldlijk priester geweest, werd verliefd op
een non en vluchtte met haar naar de Nederlanden. Zij huw
den en werden Hervormd. Hij deed zijn intree in 1744 met
een oratie De necessaria in ludo litterario disciplina. Vro-
likhert86) merkt van hem op - ,,hij heeft ook de vervallen
zaken van onze Latijnsche School weer opgericht. En ik geloof
niet, dat er voor hem of na hem ooyt groter getal van leer
lingen op onze school geweest is, of zijn zal. Als die op enen
tijd boven de 30 leerlingen gehad heeft, die hij alleen, en
zonder conrector, onderwezen heeft". Toch werd het hem
omstreeks 1750 te druk op zijn verzoek werd hem toen zijn
oudste zoon Johannes Jacobus als conrector toegevoegd. Over
zijn onderwijs maakt Vrolikhert de volgende opmerking ,,hij
was een geleerd man, aan wiens taalkunde alleen ontbrak, dat
zij meer naar het Klooster-onderwijs, dat hij in zijn jeugd
genoten had, dan naar de Hoogeschool riekte"85).
Na zijn door (10 Oct. 1753) werd Didericus van Cruyssel-
bergen 86als rector beroepen. Hij was in 1728 in Leiderdorp
geboren en werd reeds in 1742 als student te Leiden inge
schreven, waar hij bij de bekende philologen Petrus Burman
en Franciscus Oudendorp studeerde. Daarna werd hij prae-
ceptor aan de Latijnse school te Leiden. In 1754 deed hij te
Vlissingen zijn intree met een ..Oratio de eloquentiae studio
necessario", die op stadskosten werd gedrukt. Het was op
3 Sept. 1755, dat de abituriënt J. W. te Water, „cum e Gym-
nasio Flissingano ad Academiam solemniter promoveretur",
een redevoering hield, getiteld Honori et Meritis Illustrissi-
mae gentis Borsaliae. Hieruit zien wij, dat de toekomstige
Professor philosophiae et historiae patriae aan de Illustre School
te Middelburg reeds op jeugdigen leeftijd zijn hart verpand
had aan de vaderlandse geschiedenis. Daar het aantal leer
lingen gering was, besloot men in 1762 ,,de conrectors-plaats
zal bij vacature vernietigd worden"87). De rector zou het
onderwijs dan alléén moeten geven, zoals dit op zoveel kleine
scholen het geval was.
Tijdens de feesten ter gelegenheid van den 200sten verjaar
dag van Vlissingen's overgang tot den Prins, in 1772, werd
door Van Cruysselbergen een toepasselijke Latijnse redevoe
ring uitgesproken in de Waalse kerk88), terwijl de conrector
85) Vrolikhert. I.e., p. 345 sq.
86) Zie over hem N.N.B.W. VII, kol. 342 (Mulder).
87) Res. van Wet en Raad van 10 April 1762.
88) Zie J. J. Brahé, Vlissings Eeuw-vreugde (1773), p. 173 sqq.