52
fisch zowel als historisch een belangrijk stuk werk. Zij werd,
na in 1688 door den landmeter A. van Mey(e)ren 18) te zijn
vermeerderd en verbeterd 19in kopergravure gepubliceerd
in Smallegange's Cronijk van Zeeland. Het is, na de bekende
afbeelding van omstreeks 1550 in de stedenatlas van Jacob
van Deventer en de ietwat mistekende plattegrond, die Pieter
Bast in de Leidse stadsrekeningen „cunstwercker in chaer-
ten van steden" genoemd in 1595 heeft vervaardigd20),
de derde in de rij der Middelburgse plattegronden 21uit de
bloeitijd, bloeitijd zowel van de stad als van de kartografie.
Een schaal wordt niet vermeld narekening leidt tot de
conclusie 1 c. 2500 maar de juiste opzet verraadt de
vaste hand van den landmeter, niet die van den artist, zoals
zijn voorganger. En zoals Van Deventers plattegrond Middel
burg weergaf juist op het ogenblik, dat het zich aan zijn
middeleeuwse kluisters begon te ontworstelen, die van Bast
vlak voor de voltooiing der nieuwe omwalling, zo toont Go-
liaths kaart de stad op het hoogtepunt van haar bloei. En
nadien is misschien even juist, doch nooit zo fraai en over
zichtelijk het stadsplan in beeld gebracht.
Boven zagen wij dat Goliath, nog maar kort in Essequibo
aangekomen, aan zijn meesters een beschrijving zond van de
kust van zijn gouvernement. Of hij die ook zelf in kaart heeft
gebracht is niet geheel duidelijk, maar zeker is dat hij daar
over gegevens bijeenbracht die den landmeter-wijnroeier, te
vens amateur wis- en sterrenkundige Arent Roggeveen, sinds
1658 in Middelburg gevestigd, in handen kwamen en hem in
staat stelden in zijn in 1675 uitgekomen kaartboek van de
kusten van Midden en Noord-Amerika, het boven reeds ge
noemde „Brandende veen" 22), twee kaarten op te nemen,
die wel is waar op zijn naam staan doch geheel op de gegevens
18) Hij copieerde in 1685 een kaart van de rivier de Eendracht en
maakte in 1690 een kaart van het nieuwe dok te Vlissingen, zie C. de
Waard, Inventaris van kaarten en teekeningen (in het Rijksarchief in
Zeeland) nos. 418, 1155.
19) Kesteloo, Stadsrekeningen 16751700 (Archief Z. Gen. VIII 4)
p. 106.
20) GereproduceerdDr W. S. Unger, De Monumenten van Mid
delburg afb. II.
21) Kartografisch minder belangrijk zijn de plattegronden der stad bij
Guicciardini, Blaeu e.d.
22) Zie boven p. 47 n. 2 aldaar f. 4 vlg. Het werk bevat een generale
paskaart van West-Lndië en 32 kaarten 22 daarvan vermelden „be
schreven door Arent Roggeveen."
