9
menten, welke voor een tegengestelde opvatting pleiten, vindt
men in mijn meergenoemde studie opgesomd.
Een dergelijke vraag doet zich voor bij den voorsteven,
waarop Nehalennia den voet zet, zoals de Egyptische Isis het
ook gewend is, en naar aanleiding waarvan de onderstelling
is geopperd, dat deze voorstelling door de Isisafbeeldingen zou
zijn beïnvloed24). Dank zij de hiervoor gepubliceerde vondst
van een totaal onbekende en ongebruikelijke figuratie van de
Matres weten wij thans, dat men het autochtone element in
de bewuste voorstelling niet mag onderschatten, al sluit dit
een zekere wisselwerking met vreemde invloeden men denke
aan Isis als chthonische godheid allerminst uit. Wat hier
van aan zij, in elk geval staat het vast, dat de heer Thevenot
ons met een hoogst belangrijke bijdrage heeft verrijkt voor het
inzicht, hoe zeer het thema van het gelukzalig leven na den
dood niet alleen het religieuse denken van de insulaire Kelten,
maar ook dat van de Kelten van het vasteland in beslag heeft
genomen.
RESUMÉ EN FRANCAIS.
La découverte signalée par M. Thevenot d'un groupe des déesses-mères,
dont celle du milieu pose le pied sur une barque exactement comme
Nehalennia, permet a l'auteur de compléter ses recherches antérieures sur
les reliefs de cette déesse, qui ne serait autre que la grande déesse-mère.
Se basant, d une part, sur les rapports entre les Matres comme génies des
sources et le monde infernal et, d'autre part, sur la conception celtique
du passage des morts en bateau, croyance attestée par des monuments
funéraires gallo-romains, il arrive a attribuer a la barque de Nehalennia un
sens funéraire. Elle aurait relevé son röle de génie tutélaire et de bien-
faitrice dans l'au-dela.
Mr H. Hardenberg.
24) F. Kauffmann, Dea Nehalennia (Beitrage zur Gesch. der deut-
schen Sprache und Literatur XVI, 1892), bl. 220221.
