24
cimen in 1926 onder de moker gevallen en is de aangebouwde
schuur in 1945 verbrand.
Een dergelijke, zij het iets eenvoudiger 'oeve was ,,De drie
Klauwen" uit 1679 te 's-Heerenhoek (Z. Bev,39Boven het
keldervenster waren met rode en witte saus drie grote handen
geschilderd, die vtolgens de legende herinnerden aan de
voorspelling van een schele roodharige bedelaar met één arm.
Deze zou de zwangere boerin, die hem als getekende wegzond,
toegeroepen hebben, dat zij een kind met drie klauwen zou
krijgen. Het is echter waarschijnlijker, dat deze figuren een
afweerteken voorstelden, evenals de kalkkruisen boven de
kelderramen van vele Zuidhollandse boerderijen. In 1939 is
ook deze hofstede gesloopt en slechts het glas-in-lood boven
licht van de deur in het nieuwe huis herinnert aan het ver
dwenen symbool.
Nog simpeler is het woongedeelte van een boerderij te
Oudelande bij Goes. Ook hier is de huisdeur in de korte gevel
aangebracht, maar deze geeft nu onmiddellijk toegang tot een
voorspenne met nevengelegen opkamer (achtecspenne)Tussen
deze beide vertrekken en de schuur ligt de woonkeuken.
Enkele woonhuizen op Tolen vertonen eveneens afwijkin
gen soms is de ingang in de kopgevel en liggen naast de
gang (buitenvloer) enerzijds het 'mis met de achterkaemer,
anderzijds de knechtenkamer of moos (de in West-Brabant
gebruikelijke term voor spoelkeuken) een andere keer liggen
opkamer, keuken en pronkvertrek naast elkaar aan de korte
zijde en bevindt de huisdeur zich in de lange gevel aan het
eind van een dwarsgang, zoals bij ,.'t Huys Vermuyden" aan
de Kettingdijk in de Schakerloopolder. Na de oorlogsschade
is deze gave woning gelukkig weer in de oude vorm hersteld.
De schaapskooi, een eenvoudig rechthoekig gebouwtje uit
1840'50 met houten wanden en pannen zadeldak, is echter
in 1947 gesloopt. Evenals op Schouwen en Zuid-Beveland
waren de schaapskooien echter doorgaans open de dieren
van 't oude Zeeuwse ras werden voor wol en mest gehouden
en langs de dijken, op stoppellanden en op de schorren geweid
Bij hoogwater konden zij in veiligheid worden gebracht binnen
omwalde vluchtplaatsen (holle stellen), waar ook de hut van
39) G. van Oosten, Hofstede De drie Klauwen (Ons Eigen Volk,
15e jrg„ 1944). J. W. Niemeyer, Afweertekens op boerenwoningen (Het
Kompas, orgaan van de Nationale Levensverzekering-Bank N.V., XXIe
jrg. 1948) blz. 2.