77
vast te stellen reglement worden bestuurd en niet aan het
schoolmeestersgilde zijn onderworpen. Met de leiding werd
belast H. Rabinel, van Zwitserse origine, die bijna 25 jaar de
school heeft geleid. Toen de Franse tijd een nieuwe organisatie
van het onderwijs bracht werd ook hiervoor een periode af
gesloten.
ONDERGANG EN LANGZAME HERRIJZING
(1795—1945)
In het begin van Februari 1795 trokken de Franse troepen
Middelburg binnen, en in hun gevolg hebben daarna de Patri
otten 1zonder tumult de leiding in handen gekregen de 13e
werd de „vrijheidsboom" op de Markt geplant (afb. 9). Het
volk van Middelburg kwam daarna bijeen in de Oostkerk
onder leiding van Van der Palm die kort daarop de ver
betering van het Middelburgse onderwijs ter hand nam
en stelde een nieuwe organisatie van het stadsbestuur vast.
Het College van de kiezers werd opgeheven de regering
bleef, wat vorm en benaming betreft, maar thans door het
„vrije volk" verkozen, tot 28 Mei provisioneel gehandhaafd,
en werd toen door de Provisioneele Municipaliteit vervangen.
Een heel andere klasse der bevolking kwam nu op het kussen,
al komen na 1802 ook hier weer patricische namen terug. Toen
werd tevens een ander belangrijk beginsel doorgevoerd be
stuur en rechtspraak, eeuwenlang nauw verbonden in het col
lege van Wet en Raad, werden overeenkomstig de nieuwe
staatsrechtelijke denkbeelden gescheiden en opgedragen aan
twee afzonderlijke colleges, dat van politie (Municipaliteit) en
van justitie (Rechtbank, als hoedanig eerst President en rech
ters, daarna President en schepenen fungeerden). En tot de
restauratie in 1814 doorloopt de Middelburgse regeringsge
schiedenis nu de lijn, die overal in den lande is waar te nemen:
President en Raden (28 Mei 179624 Maart 1798), Raad
1Zij organiseerden zich in de Vaderlandsche of Volkssociëteit
tegenstelling dit laatste tot de Groote of Heerensocieteit, een „wel geas
sorteerd gezelschap", zoals de Cronijkalmanach het noemt, dat in 1758
vrnl. uit leden van de confrérie van Sint Joris was ontstaan en in 1764
daarmee was samengesmolten -die 11 Maart 1795 haar eerste vergade
ring hield. Zij bestond „uit die welmeenende burgers, die voor en na
het jaar 1787 getoond hebben voorstanders der vrijheid en haters der
dwingelandij en plundering te zijn". In Juli 1798 nam de Sociëteit de naam
van Constitutioneel gezelschap aan, het volgend jaar die van Burger
gezelschap, totdat in 1804, toen het revolutionnair élan geweken was, „De
Vergenoeging" haar motto en haar naam werd, waaronder zij nog bestaat.
