90
Uiteraard zijn deze gegevens beperkt, en wij verbeelden
ons dan ook niet aan de hand hiervan de geschiedenis van
het Zeeuwse costuum te kunnen schrijven. Maar een bijdrage,
een nieuwe bijdrage naar wij menen te mogen zeggen, leveren
zij hiervoor wel. En waar, jammer genoeg, ook hier de ver
dwijning der klederdrachten onafwendbaar is en binnen af
zienbare tijd de bestudering ervan naar het levend model
niet meer mogelijk zal zijn, lijkt het verantwoord geschiedenis
en huidige staat der Zeeuwse klederdrachten in deze en vol
gende bijdragen naar vermogen vast te leggen.
Ook de Zeeuwse klederdracht moge in de algemeen bur
gerlijke haar oorsprongen hebben en deze generatie na gene
ratie in de verte hebben gevolgd bonte sitsen van de kust
van Coromandel, aanvankelijk geïmporteerd, later in Holland
door de katoendrukkerijen nagemaakt, zuivere chinoiserie als
mede Perzische motieven en technieken bleven ten platten-
lande langer dan in de burgerdracht in gebruik zij moge
in de 18e eeuw een veel grotere mate van eenheid hebben
vertoond dan in de 19e en 20e het geval is geweest, ook zij
is aan de wijzigingen in de mode niet ontkomen. Trouwens,
zij is het in haar nadagen nog Niettemin zijn haar dagen
geteld. Door de ontwikkeling van het verkeer, naar zowel als
uit de dorpen, is het isolement, welke een eerste voorwaarde
was voor het ontstaan en het voortbestaan van klederdrach
ten, opgeheven. De ellegoedman, die met zijn kruiwagen het
platteland placht af te reizen, werd verdrongen door de auto,
de nauwere aanraking met de stad sloeg een bres in de
hechte dorpsgemeenschap, waardoor individueel de neiging
tot gelijkschakeling met de stedelingen ontstond. Ook de
ruimere wereld, waarin de plattelandsbevolking geraakte,
werkte ontbindend, om van overdreven belangstelling van
toeristen en, niet altijd vermeende, onheuse bejegening te
zwijgen. Het vaak als „boers'' beschouwde costuum werd
een hinderpaaldus deed zich de neiging voor het af te leggen.
De huidige geest des tijds, die in zijn alles nivellerend karakter
geen plaats meer schijnt te bieden aan klederdrachten, doet
de rest. De mechanisatie in de landbouw stelde bovendien
andere eisen aan de kleding bij de beoefening van sport, die
overal ingang heeft gevonden, zijn de verkleedpartijen te om
slachtig met name het aandoen van het vrouwencostuum is
zeer tijdrovend Ook evacuatie en verhuizing hebben niet
nagelaten de drachten ongunstig te beïnvloeden.
