DE STEDEN VAN ZEELAND*)
INLEIDING
DOOR
Dr W. S. LINGER en Dr J. WESTENDORP BOERMA
(eerste stuk)
Anders dan bv. Holland, waar reeds in het begin der 16e
eeuw iets meer dan de helft der bevolking in steden toen
een nauwer gepreciseerd en ook ander begrip dan thans
woonachtig was, is Zeeland geen stedenland. Ongeveer twee
vijfde van de mensen, die de huidige provincie Zeeland be
wonen, is in die gemeenten gevestigd aan welke, ongeacht hun
grootte, tot op zekere hoogte een „stedelijk" karakter kan
worden toegekend. Economisch gezien overweegt, behoudens
wat grootindustrie in Vlissingen en langs het kanaal Terneu-
zenGent, het agrarisch karakter van het gewest wel heel
sterk. Ook de statistiek van de loop der bevolking levert
hiervan een zeer duidelijk beeld terwijl het aantal inwoners
van het Rijk in de laatste eeuw bijna verdriedubbelde, steeg
In de donkerste dagen van de Oorlog, toen vlucht in het Verleden
velen troost bracht in een ondragelijk Heden, ontstond het plan tot uitgave
van een „Neerlands Stedenboek", waarin een aantal historici een beknopte
schets zouden leveren van geschiedenis en aard der verschillende steden
van ons Vaderland. Aan de tweede van bovengenoemde auteurs was de
behandeling van Zieriksee en Brouwershaven, aan de eerste die van de
overige Zeeuwse steden opgedragen. Van verwezenlijking van het aan
trekkelijke plan kwam echter noch toen, noch later, iets. Om de resultaten
van hun werk voor Zeeland niet verloren te doen gaan, worden hier en
thans de verschillende hoofdstukken van hun onderdeel van het niet
verwezenlijkte Nederlandse stedenboek als een Zeeuws stedenboek, over
enige jaargangen van dit Archief verdeeld, enigszins omgewerkt, aan de
belangstellenden geboden. Zij dragen, ongetwijfeld, hier en daar het
kenmerk van hun oorsprong, maar de auteurs vleien zich met de hoop,
dat dit aan de waardering der huidige lezers niet te kort zal doen.
Opgemerkt worde, dat hier slechts de steden van het historische Zeeland
worden behandeld. Die van Zeeuwsch-Vlaanderen, wier bloei en belang
niet in haar Zeeuwse, doch in haar Vlaamse periode ligt en die, om haar
eigen aard, in het Stedenboek in een gans ander verband en in een ander
deel zouden zijn behandeld, zijn hier buiten gehouden. Misschien zal er
eens gelegenheid zijn ook Sluis en Aardenburg, ook Hulst en Axel en de
andere, in hun bijzonder verband te behandelen.
