DE STEDEN VAN WALCHEREN*)
MIDDELBURG
9
1
ONTSTAAN EN EERSTE ONTWIKKELING
Onder een der talrijke gravures, die het gezicht op Middel
burg van de haven uit in de eerste helft der 17e eeuw
weergeven (afb. 1), leest men, als begin van een achtregelig
gedicht
Wie noemt Metel de bouwer deser vesten
met welke rhetorische vraag de auteur de in zijn tijd gangbare
verklaring van de naam van Zeeland's hoofdstad bestreed
Metelli-burgum zou zij, naar haar veronderstelde Romeinse
stichter, zijn geheten. Reeds lang is deze etymologie naar het
rijk der fabelen verwezen, maar ook de later verkondigde, op
het eerste gezicht niet onaannemelijk klinkende verklaring,
nl. dat ,,de stad van ouds geweest zou zijn een burgt, gelegen
in 't midden van 't Eiland", zoals nog de Chronijkalmanak
van 1791 zegt, kan ons niet meer bevredigen. Eerst in onze tijd
is de juiste zin van de zo eenvoudig schijnende naam zo niet
gevonden, dan toch naderbij gebracht. En niet de Romeinen,
maar de Noormannen zijn de oorzaak geweest van Middel
burgs ontstaan. De door prof. Huizinga voor c. 20 jaren op
grond vooral van topografische en historische gegevens aan
gegeven verklaring van de naam der stad als de Middel-burg
tussen twee andere dergelijke sterkten, die hij zocht in Souburg
ten Z. en Domburg ten N.W. ervan en die tezamen een deel
van een versterkingsstelsel uit de tijd der Noormannen zouden
hebben uitgemaakt, is thans zeer aannemelijk gebleken. Immers
de opgravingen, die na de ramp van Mei 1940 hebben plaats
gevonden, hebben althans de Karolingische oorsprong van
Middelburg ontwijfelbaar aan het licht gebracht.
Gezien de aard van deze studie onthouden wij ons, met een enkele
uitzondering, van het vermelden der bewijsplaatsen in voetnoten. Volstaan
moge worden met een algemene verwijzing naar de voornaamste geraad
pleegde bronnen en literatuur aan het einde ervan. De kritische lezer
moge ons krediet verlenen
1Mr S. Muller Hzn zocht deze hetzij op Noord-Beveland, hetzij in
het water dat dit van Walcheren scheidde. Met nog minder recht zou men
de Noordburg te Burg op Schouwen willen zoeken.
