19
Middelburg een nieuw privilege betreffende het bestuur. Inge
steld werd toen het College van de kiezers, welks taak het zou
zijn met de twaalf raden de jaarlijkse nominatie op te maken
voor de schepenbank, die bedenkelijk op een gecoöpteerd en,
in strijd met de bedoeling en de voorschriften, min of meer
permanent gezelschap scheen te gaan lijken. Tevens konden
vreemdelingen nu, indirect, deel verwerven aan het bestuur
der stad, overigens alleen voor geboren Zeeuwen toeganke
lijk op den duur wisten zij daarin zelfs rechtstreeks door te
dringen, en zien wij vreemde namen als de la Palma, de
Valladolid e.a. in de regeringslijsten verschijnen. Voor een
stad, zozeer op de internationale handel ingesteld als Middel
burg, was een privilege als dit van bijzonder belang, en groot
was dan ook de prijs geweest, die zij zich voor de verwerving
ervan getroostte. Toch wekte deze vreemde invloed verzet.
In 1523 wisten de drie schutterijen1), „desquelles tous ou la
plus part des principaulx et notables bourgeois d'icelle ville
sont confreres", enige invloed te krijgen in het stadsbestuur.
Maar een overwinning der ,,demokratie" mag men hierin niet
zien de leden der belangrijkste en meest „volkse" gilden, die
der schippers en der zakkendragers, werden zelfs met name
ervan uitgesloten. Ook in de brede raad, die in het derde
kwart der 16e eeuw enkele malen wordt vermeld, waren niet
zij, doch wel de regenten der liefdadige instellingen evenals
de leiders van de schutterijen en de rederijkerskamer vertegen
woordigd.
Ook op menig ander gebied schonk Karei V aan Mid
delburg belangrijke voorrechten zijn regeringstijd is wel het
hoogtepunt in de middeleeuwse periode van de geschiedenis
der stad. Het privilege van de gauge, waardoor de stapel der
westerse wijnen er zou worden gevestigd en dat in 1508 voor
het eerst was verleend, werd in 1524 uitgebreid en bevestigd
in 1531 stond hij aan de stad toe in plaats van de Arne, die
aan voor- en achtergevel en de overwelving. In 1515 was dit werk vol
tooid in 1518 werd het laatste der 25 gravenbeelden, door de Mechelaar
Michiel Ywijnsz. gehouwen, opgesteld (afb. 7).
Met de plattegrond van het Brusselse voorbeeld voor ogen (zie het
boven vermelde artikel van dr Kalf p. 73) zou men willen aannemen dat
ook hier het voornemen heeft bestaan vier vleugels te bouwen om een
binnenplaats verschillende details aan het gebouw wijzen hierop onmis
kenbaar. Vermoedelijk door financiële moeilijkheden vooral is het hier
echter nooit van gekomen. Eerst veel later, en heel wat minder aantrekke
lijk, werd de rechthoek gesloten.
1) In 1509 was bij beide boogschutterijen nog die van de bus, de kol-
veniers, gekomen. Deze is in de Patriottentijd ontbonden, maar beide andere
hebben, als gezelligheidsverenigingen, het leven gerekt tot in onze tijd.
