30
de Oostzee en haring, en ook toen reeds boter en kaas,
Ook de Portugezen hebben, doch korte tijd, binnen Middel
burg hun stapel gehouden. In 1525 slaagde de stad er einde
lijk in hen te bewegen van Antwerpen naar de Arne over te
komen, maar moeilijkheden met de tollenaar inzake het gewicht
der door hen van Madeira aangevoerde suikerkisten verdreven
hen weer naar de Scheldestad, tot groot nadeel van de haven
van Arnemuiden, waar in 1528/9 niet minder dan 208 Por
tugese schepen binnen waren gevallen. Enige jaren later lieten
zij zich weer vangen, doch van veel belang is nadien het Por
tugese verkeer voor de Arnehavens niet meer geweest. Toch
had dit voor het Middelburgse handelsleven zijn waarde.
Bijzonder waren hun producten behalve zout uit de pannen
bij Setubal, kurk, zuidvruchten (met name vijgen), een enkele
maal ook specerijen, waarbij wij de grote naam Fugger ont
moeten, al waren hierbij anderen meer als vervoerders werk
zaam dan de Portugezen zelf. En door zijn koloniën bracht
Portugal Middelburg in verbinding met buiten-Europese ge
bieden. Madeira noemden wij reeds in 1566/7 ankerde zelfs
een schip uit Brazilië voor de Arnemuidse rêe.
Tenslotte de Italianen. Ofschoon weinig talrijk, was het ver
blijf der schippers en kooplieden uit Genua, Florence en
Venetië voor het beeld, dat het Middelburgs-Arnemuidse han
delsleven in de 15e en 16e eeuw toonde, van groot gewicht.
Het voltooide het internationaal karakter ervan en gaf, mis
schien ook door de zeldzaamheid hunner verschijning, er een
schier exotische tint aan. Aluin, product van de Kerkelijke
Staat, en specerijen vormden hun lading. Het talrijkst waren
nog de Venetianen. In 1470 werden zij geweldig onthaald
wel niet zonder reden, althans niet zonder hoop en in
1558 leek de kans groot de gehele natie" met haar malvezij
(een wijnsoort) en andere goederen van Engeland naar de
Arnestad te krijgen, doch het vermoeden is gewettigd dat
ondanks de grote beloften de Leeuw van San Marco zich niet
heeft laten verlokken.
Even bijzonder als de „naties", die de Middelburgse mark
ten en havens in deze tijd bezochten, en als de waren, die er
werden verhandeld, waren de beroepen der personen, die bij
de omslag dier waren hun medewerking verleenden. Waarden,
makelaars en factors treffen wij in alle middeleeuwse handels
steden aan, en schippers, hetzij voor het overlaadverkeer (hier
de heudelieden voor Antwerpen en Brugge), hetzij varend
naar overzee, zijn in een haven een gewoon verschijnsel. Maar
hallasters (die zand haalden van de platen in de Schelde voor
