32
deze industrie in het boven genoemde gildestatuut van 1271.
Wel kunnen wij dan reeds een vrij vergevorderde arbeidsver
deling constateren, maar het handwerk is nog de organisatie
vorm van het bedrijf. Een aanloop is te constateren naar het
huisindustriële systeem, waarbij voor rekening van anderen
wordt gewerkt eerst in de volgende eeuw echter zou dit proces
tot volledige ontwikkeling komen. In 1285 is van arbeidsmoei-
lijkheden sprake, maar van groot belang is de lakennijverheid
hier in de 13e eeuw nog wel niet geweest in de accijnsbrief
van Haarlem van 1274 komen de lakens uit Zeeland ook
Zieriksee en Reimerswaal hadden wat draperie pas in de
laatste plaats zij golden slechts de helft van die uit Vlaanderen
en Brabant. De 14e eeuw zag de Middelburgse lakennijverheid
tot verdere ontwikkeling komen. In 1323 werd door verbod van
verkoop van buitenlands laken de stedelijke draperie ten zeerste
bevorderd, die op geheel Walcheren als afzetgebied kon re
kenen. In 1351 werd haar een privilege verleend, waardoor de
stedelijke industrie tegen de concurrentie van het platteland
werd beschermd vier jaar later werd dit herhaald, doch ook
de andere steden van Walcheren in de uitzondering begrepen.
Het accijnsopstel van 1325 vermeldt de lakenloden, doch bevat
geen bedrijfsrechtelijke regeling een latere toevoeging spreekt
van drapeniers, doch ook van elders is ons evenmin over de
organisatie der Middelburgse draperie in de 14e eeuw iets
bekend1). In de 15e eeuw nam zij evenmin toe, en zo weinig
werd haar product geacht dat de stadsregering er niet eens
haar leden en ambtenaren mee kleedde, doch de daarvoor
benodigde lakens geregeld in Vlaanderen deed aankopen. In
1481 werd naar Brabant gezonden om een ordonnantie op de
lakenververij, doch verder is hierover niets bekend. Ook in de
eerste helft der 16e eeuw vinden wij de lakennijverheid ver
meld. Naar Leuven werd in 1504 gezonden om een ordonnan
tie in 1516 vertoefde een Leids drapenier hier om „instructie
ende instel te maken van de draperij" en werd naar Holland
gezonden om een ordonnantie; in 1525 wordt zelfs het gilde
van de draperie genoemd. Een drapenier uit Diksmuiden deed
in 1528 avances aan de stadsregering, doch evenmin met
succes. En vermoedelijk mag men aannemen, dat deze tak van
nijverheid het midden der 16e eeuw niet heeft overleefd.
1) In de stadsrekening 1365/66 was sprake van een (verloren) ordon
nantie op de draperie. De keuren van c. 1400, die Posthumus, Geschiedenis
van de Leidsche lakenindustrie I p. 17 vermeldt (zie ook mijn artikel in
Archief Zeeuwsch Gen. 1918 p. 55), zijn later gebleken van Bergen op
Zoom te zijn geweest.
